پوسيدگي طوقه و ريشه خربزه (بوته ميري) يکي از مهمترين بيماريهاي اين گياه محسوب مي‌شود که همه ساله خسارت زيادي به کشاورزان وارد مي‌سازد. براي تعيين و شناسائي عامل بيماري بوته ميري خربزه در استان خراسان طي سالهاي 1374-75 از مناطق عمده کشت خربزه در مراحل مختلف رشد گياه نمونه‌برداري به عمل آمد. با کشت ساقه و ريشه گياهان آلوده در محيط هاي کشت PDA و CMA، چندين گونه قارچ جداسازي گرديد که بيماريزائي آنها براساس اصول کخ به سه روش : -1 کشت روي محيط ماسه - بذر گندم -2 مايه‌زني سوسپانسيون اسپور به خاک استريل در پاي گياهان سالم و -3 روش فرو بردن ريشه گياهان سالم در سوسپانسيون اسپور (Root - Dip) مورد بررسي قرار گرفت و سه گونه قارچ زير به عنوان عوامل پوسيدگي ريشه و طوقه خربزه (بوته ميري) از استان خراسان گراش مي‌شود: -1 Fusarium oxysporum schlecht. F. sp. melonis snyder & hansen. -2 Phytophthora drechsleri Turker. -3 Pythium aphaniddermatum (Edson) fitz. گونه‌هاي اول و سوم از کليه مناطق کشت خربزه در استان خراسان جدا گرديده، و هر کونه دوم از مزارع خربزه شهرستان‌هاي مشهد، تربت‌حيدريه و تربت‌جام جداسازي شد. همچنين گونه اول (F. oxysporum) به عنوان مهمترين عامل بيماري بوته ميري خربزه در استان خراسان معرفي مي‌گردد. جداسازي مکررFusarium oxysporum F. sp. melonis از اندامهاي هوائي گياهان آلوده (ساقه، دم برگ و دم گل) نشان داد که عامل بيماري مي‌تواند در داخل سيستم آوند چوبي گياه حرکت نموده و اندامهاي مختلف گياه را آلوده سازد که يکي از شاخص‌ترين علائم بيماري ايجاد شده توسط اين گونه پژمردگي يک طرفه گياه مي‌باشد. شدت آلودگي بيماري پوسيدگي ريشه و طوقه خربزه در مناطق مختلف کاشت آن اندازه‌گيري شد و شهرستان سرخس با ميانگين 20/64 درصد و شهرستان مشهد با ميانگين 33/20 درصد به ترتيب کمترين و بيشتر مقدار آلودگي را دارا بودند. آزمايش اثبات بيماريزائي قارچ Fusarium روي ماسه - بذر گندم نشان داد که F. oxysporum مي‌تواند با حمله به گياهچه خربزه قبل از خروج از خاک باعث مرگ گياهچه و پوسيدگي بذر خربزه شود.

آفتهای خربزه

عروسک خربزه Rhaphidopalpa foveicollis

عروسک خربزه که برخی زارعین آن را با کفشدوزک خربزه اشتباه میگیرند در ایران اولین بار در سال 1317 توسط افشار شرح داده شده است. این حشره سوسک قرمز رنگ درازی است که از اوایل بهار در مزارع خربزه و هندوانه ظاهر شده و تا آخر فصل تابستان در مزرعه حضور دارد.

شکل شناسی:

حشره کامل سوسکی بطول 7-5/6 میلی متر می باشد. رنگ آن قرمز روشن .به استثنای زیر سینه میانی و عقبی و زیر شکم که سیاه رنگ است .چشمها و قطعات دهانی نیز سیاه میباشد .شاخکها یازده مفصلی وبین دوچشم فرو رفته است .مفصل اول طویل تر وکلفتر از سایر مفاصل است .پنجه پاها هم دارای چهار مفصل می باشد.لبه بالایی سینه اول شیار اریبی دارد که حشره را کاملا مشخص میگرداند.ضمنا آخرین بند شکمی حشره نر از سه قسمت تشکیل یافته است .تخم حشره بیضوی زرد رنگ وطول آن 0.6میلیمتر میباشد .لارو استوانه ای شکل دراز وبه رنگ زرد لیمویی است در حالت کامل طول آن به پانزده میلیمتر وعرض آن به 1.5 میلیمتر میرسد.

پشت سر لاروسیاه وزیر آن زرد رنگ است بند نهم شکمی لارو سخت شده وزیر آن حاشیه مقعد بصورت پستانکی بیرون زده است وبه کمک همین زائده ، لاروخود را به اشیائ محکم نگه میدارد ودر واقع زائده مزبور حکم پای کمکی را برای لارو دارد.

مناطق انتشار:

عروسک خربزه در تمام کشورهای حوزه مدیترانه شیوع دارد وعلاوه بر این تا کنون از کشورهای پرتغال، جنوب شوروی ،افریقای شمالی، ایتالیا، یونان، ترکیه واسرائیل گزارش شده است در ایران این آفت تا کنون از اطراف تهران، فارس ،کرمان ،کرمانشاه ،سمنان ،اصفهان گزارس شده است.

طرزخسارت:

این آفت به گیاهان خانواده کدویان حمله کرده به طوریکه ریونی مینویسد آفت در درجه اول به خیار وخربزه ودر درجه دوم به هندوانه وکدو رغبت دارد.

حشرات کامل آفت راممکن است در مزارع شبدر مشاهده کرد وتغذیه حشرات کامل را روی گوجه فرنگی وذرت نیز ملاحظه نموده است اما در هر حال لارو آفت فقط از کدویان تغذیه میکند .سوسکها از اوایل بهار به بوته های جوان خربزه یا دیگر میزبانهای خود حمله کرده وروی برگها، جوانه ها وگلها به تغذیه می پردازند ودر نتیجه برگها رامشبک وسوراخ میکنند اگر بوته ها کوچک باشند در نتیجه این حمله به کلی از بین میروند.