اهميت گوش دادن

گوش دادن مهارتي است اساسي كه ما هر روز از آن استفاده مي كنيم . موفقيت تحصيلي ، شغلي وخوشحالي هاي شما ، اغلب به مهارت شما در خوب گوش دادن وابسته مي باشد .

شما به عنوان يك شخص تحصيل كرده بايد تلاش كنيد شنوده خوبي باشيد . بنابراين بايد براي آگاهي از فرايند گوش دادن موثر به اين نكات توجه كنيد براي اينكه شنوده خوبي باشيد چه بايد كنيد چگونه روش گوش دادن خود را ارزيابي كنيد، چگونه در جهت اصلاح نقاط ضعف خود هم زمان با حفظ و تقويت نقاط قوت خود عمل كنيد .

فرايند گوش دادن

بسياري گمانمي كنند كه شنيدن و گوش دادن هر دو مانند هم هستند . در حالي كه اين گونه نيست . شنيدن عملي زيستي است كه شامل دريافت يك پيام از طريق كانال هاي حسي است . شنيدن تنهابخشي از فرايند گوش دادن است و گوش دادن فرايندي است شامل دريافت ، درك ، توجه ، معنا گذاري و پاسخگويي توسط شنوده به پيام ارائه شده .

دريافت

اولين قدم در فرايند گوش دادن ، دريافت يك محرك يا پيام است كه شامل پيام شنوايي و پيام بينايي مي شود . فرايند گوش دادن مجموعه اي پيچيده از تاتثير و تاثرات فيزيكي بين گوش و مغز است . بنابراين ، مراقب دقيق از گوش ها ضروري است زيرا هر چه قابليت جذب صدا توسط گوش و حس شنوايي بالاتر باشد توانايي گوش دادن نيز بالاتر خواهد بود .

توجه

بعد از دريافت محرك ها ( كلمه و يا نماد بصري ) نوبت به مرحله توجه در سيستم پردازش انسان مي رسد .

نقش توجه : توجه كردن در هنگام گوش دادن نمايانگر تمركز فرد بر روي محركي است كه از ميان ساير محرك هاي دريافت شده انتخاب گرديده است . در اين مرحله فرد ديگر محرك ها را كنار مي گذار تا بتواند برروي يك كلمه يا يك نماد بصري خاص تمركز نمايد . به طور طبيعي توجه شما بين سه موضوع تقسيم مي شود : آنچه كه سعي مي كنيد به آن گوش دهيد آنچه كه در محيط اطراف شما در جريان است و آنچه كه در ذهن شما مي گذرد .

نقش تمركز : بي شك يكي از مشكل ترين نقش هايي كه ما بايد ( به عنوان يك شنونده ) اجراكنيم تمركز است انگيزش نقش مهمي در تقويت اين مهارت دارد)

دو عامل ديگري كه بر تمركز به هنگام گوش دادن تاثير مي گذارد عبارتند از : ميزان علاقه و سطح دشواري پيام . برخي پيام ها ممكن است خستهكننده باشند امااگر شما بايد اطلاعاتي را جمع آوري كنيد . تمركز دقيق ضروري است .

نقش تعبير : تعبير ( تكرار يا خلاصه كردن آنچه كه مي شنويد ) به شما امكان مي دهد آنچه راكه بيان شده است مجدداً بيان نماييد . و همچنين معلوم كنيد كه آيا موضوع را درك كرده ايد . اگر نتوانيد آنچه را كه مي گويند تكرار كنيد يا خلاصه اي كتبي از آن تهيه كنيد به اين معناست كه پيام را درك نكرده و يا به خوبي دك نكرده ايد .

درك

بعد از دريافت پيام و توجه به آن شنونده تلاش مي كند آن را درك كند. درك فرايندي پوياست . در خلال عمل ادراك فرد پيام دريافت شده را مورد توجه قرار داده سعي مي كند آن را از نظر محتوا ارزيابي كند .

معنا گذاري

پس از اينكه به موضوع ارائه شده توجه شد مرحله بعدي در فرايند گوش دادن، طبقه بندي پيام براي معنا دادن به محركهاي كلامي و غير كلامي آن است .

نقش معنا گذاري : معنا گذاري ( فرايند طبقه بندي محرك ها ) همزمان با نياز ما به سيستم زباني خويش تكامل مي يابد . ما براي تفسيرپيام هايي كه دريافت مي كنيم يك سري عمليات ذهني انجام مي دهيم مثلاً سيستم طبقه بندي ذهن ما براي كلمه « پنير » عوالي چون غذا ، محصول لبني ، مزه و تغذيه را مورد توجه قرار مي دهد . همه اين عوامل به ما كمك مي كند تا اين كلمات را با آنچه مدنظر فرستنده پيام است مرتبط كنيم .

نقش ارزيابي :

يكي از بزرگترين موانع گوش دادن موثر ، آن است كه دوست داريم محرك هايي را كه دريافت مي كنيم مورد ارزيابي قرار دهيم . در حقيقت اين كار عمده ترين مانع در برابر ارتباطات است و بايد بر آن غلبه كنيم اگر چه معنا دادن به محرك ها نيازمند يك ارزيابي سريع است ، اما شنونده بايد تلاش كند از قضاوت هاي عجولانه مبتني بر عوامل سطحي و ظاهري پرهيز كند .

پاسخ

بعد از دادن معنا به يك پيام ، فرايند پردازش اطلاعات را با دادن يك پاسخ دروني يا بيروني ( واكنش عقلاني يا احساسي ) به پيام ادامه مي دهيم زيرا ظاهراً هر محركي را كه دريافت مي كنيم در جايي از مغز ما وارد مي شود .