فهرست مطالب

عنوان صفحه

مشاوره شغلی 2

چند پرسش و پاسخ در باره مشاوره شغلی 5

مهارت مشاوره ای 9

بذر اشتغال 11

منابع 14

مشاوره شغلی

مشاوره شغلی عبارت است از تعیین یک حرفه که با استعدادهاو امکانات و خصوصیات روانی و جسمی فرد سازگار و هماهنگ باشد.

به عبارتی دراین شاخه راهنمایی و مشاوره دو دسته اطلاعات مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک دستهاطلاعات مربوط به مشاغل و دسته دیگر اطلاعات مربوط به ویژگیها و استعدادهای فرد ودر جریان مشاوره تلاش می‌شود تا هماهنگی و تناسب بین این دو دسته اطلاعات مشخص شودو تعیین گردد تا چه اندازه‌ای شرایط مربوط به یک حرفه با تواناییها و ویژگیهای فردسازگاری دارد.

تاریخچه مشاوره شغلی

در گذشته انتخاب مشاغل توسط افراد بسیار متفاوت‌تر ازشرایط کنونی بوده است. جوانان خانواده معمولا مشاغل و حرفه خود را به صورت موروثیاز پدران خود دریافت می‌کردند و در نتیجه مشاوره شغلی چندان مفهوم و اهمیتی برایآنان نداشت. اما با شروع پیچیده‌تر شدن جوامع ، گسترش یافتن حرفه‌ها و مشاغل متعدد، تخصصی‌تر شدن حرفه‌ها و احساس نیاز به همخوانی بین توانایی فرد و نوع حرفه ، نیازمراکز صنعتی و ... به افراد ماهر ، افزایش بی‌رویه جمعیت جوان کشورها و افزایش دانشآموزان و ... زمینه و احساس نیاز بوجود فرآیندی با عنوانراهنمایی شغلیرافراهم ساخت.

بطور کلی آغاز کلی فرآیند مشاوره با کارهایفرانکپارسونزدر سالهای 1907 تا 1908 که او را پدر راهنمایی شغلی و حرفه‌ای می داننددر شهر بستون آمریکا بود. البته قبل از پارسونز نیز فعالیتهای پراکنده‌ای در زمینهراهنمایی شغلی و سایر مشاوره‌ها بطور غیر رسمی و بخصوص در مدارس انجام می‌گرفت. پارسونز یک مرکز راهنمایی حرفه‌ای تأسیس کرد. به دنبال آن اولین مجله حرفه‌ای یعنیبولتن حرفه‌ای در سال 1915 میلادی انتشار یافت. در سال 1917 میلادی شرکت فعالانهآمریکا در جنگ جهانی اول ایجاب نمود که آن کشور افراد متخصص را در زمینه‌هایگوناگون تربیت و به میدانهای جنگ روانه کند. در آن زمان بالا بودن هوش به عنواناولین ویژگی برای انتخاب افراد مورد نظر بکار گرفته شد.

در ایران شروع بهکار مشاوره به صورت مقدماتی به سالهای 1337 تا 1350 بر می‌گردد که رفته رفته بهصورت متکاملتری در آمده است. تربیت مشاوران و اعزام آنان به مدارس راهنمایی تحصیلی، تهیه بروشورهای شغلی و استفاده از فعالیتهای مختلف جهت آشنا سازی دانش آموزان بهویژگیهای خود و مشاغل ، از جمله کارهای انجام گرفته در این زمینه بوده است. علاوهبر اینکه بر اساس اهداف مشاوره شغلی بازپروریهای شغلی و دوره‌های ضمن خدمت برایمشاغل مختلف بوجود آمد، که طی آنها تلاش می‌شد کارآیی و توانایی افراد مشغول درحرفه‌های مختلف را بالا ببرند.

اهمیت مشاوره شغلی

شغل و حرفه فرد از آنجایی که بخش عمده‌ای از زندگی اورا به خود اختصاص می‌دهد و به عبارتی انسان ساعات زیادی از وقت خود را در محل کارخویش و درگیر حرفه خویش می‌گذراند، اهمیت بسزایی دارد. چنین شرایطی اگر چنانچه باشرایط و تواناییها و علایق فرد همخوانی نداشته باشد، به عدم رضایت شغلی خواهدانجامید. تحقیقات نشان می‌دهد عدم رضایت شغلی یکی از مهمترین مشکلات استرس‌زا درزندگی فرد است که می‌تواند جنبه‌های دیگر زندگی او را تحت تأثیر قراردهد.

به عنوان مثال فرض کنید فردی را که به شغل خود علاقمند نیست یاتواناییهای لازم برای انجام آن را بطور مفید ندارد‌، خستگی او مسلما بیشتر از فردیخواهد بود که با رضایت و لذت کامل آن شغل را انجام می‌دهد. فرد اول با دامنه‌ای ازاسترس و خستگی شدید وارد منزل می‌شود و میزان تحمل و مقاومت او در برابر جنبه‌هایمختلف زندگی پایینتر از فرد دوم خواهد بود که شغل خود را کامروابخش تلقیمی‌کند.

علاوه بر تأثیرات فردی مشاوره شغلی ، تأثیرات اجتماعی آن را نیزنباید از نظر دور داشت. کارآیی فرد در حرفه‌ای که به او واگذار شده است بسیار تحتتأثیر توانایی و استعداد و علاقه او به آن شغل دارد. عدم هماهنگی فرد با شرایط شغلکارآیی او را در مسیر اهداف شغلی مرکز ، کارخانه یا مؤسسه پایین خواهد آورد. مؤسساتو مراکز مختلف کاری مایل به بکارگیری افرادی هستند که کارآیی بالاتری داشته باشند.

فرآیند مشاوره شغلی