شهر سازان دوره رنسانس از سه عنصر اصلي براي طراحي شهر استفاده مي کردند:

1- خيابان اصلي مستقيم

2- مناطق با شبکه شطرنجي

3- فضاهاي بسته يا ميدان (Piaza /Plaza).

در بخش شهر سازی علاوه بر دخالت اقلیم مناطق مختلف اروپا در شکل گیری شهرها و غلبه ی فرهنگ کلیسایی در ساخت ساز این دوران ، رد پای ضعیفی از نظم و ترتیب هندسی لازم در احداث شهرها را می توان یافت و اغلب شهرها محروم از راه های مستقیم و خیابان های پهن و امکان دسترسی وسایل نقلیه چرخدار به اقسی نقاط آن است.

خانه هایی که از آن دوران با عنوان بافت شهری برجای مانده غالباً دارای بافت سنگی می باشد و استفاده از سنگ در ساخت و ساز در این دوران رواج بسیار ی در شهر ها داشت . آهک که به تازگی و با تقلید از معماری مصر باستان و دانش معماران مصری به سرعت در جهان مورد پسند سازندگان بنا قرار می گرفت از جمله اساسی ترین مصالح ساخت و ساز بعد از سنگ در بافت های شهری بود . ندرتاً و به صورتی بسیار محدود استفاده از ساروج که از خاور میانه و یا سرزمین های بین النهرین به معماران عمدتاً ایتالیایی معرفی شده بود در سازه های باشکوهی که توسط نجبا و ثروتمندان و خواص بنا شده و بعضاً هنوز نیز پابرجاست یدده می شود . و از همین جاست که گویی اساس ساخت و تشکیل شهری چون ونیز را نیز پایه ریزی می کند . چوب که جزء لاینفک اسکلت بندی و ماده ای بدون رقیب در برافراشتن سقف ها بود نیز کماکان نشو ونما ی خاص خود را دارد .

در بخش روستایی با حفظ اصول سادگی و محقر بودن منازل و ابنیه مصالح ممکن در بوجود آمدن بناها مؤثر و غیر قابل اغماز است .

گنبد کلیسای جامع رومی وار در سامورا؛کاستیل؛سده دوازدهم.

بخشی از القصر (آلکاسار) یادمان عمده ی تمدن عرب در سویل. ساختمان این کاخ هنگام فرمانروایی موحدون در 1181 آغاز شد و حیث زیبایی و آراستگی همانند بنای الحمراء در گراندا است. معماری قرون وسطایی اسپانیا حتی وقتی به واقع کار اعراب نبود نمودار نفوذ قومی مورها است؛به ویژه کلیسا ها چه بسا هنگام حکومت حاکمان پیاپی و کیشهای مختلف از نو بنا می شد و چیزی از همه ی سبک هایشان دربر دارد.

کلیسای جامع بورگوس,کاستیلا:این کلیسا در 1221 بنیان گرفت و یک معمار فرانسوی از روی طرحش کلیسای گوتیک بورژ ان را ساخت . موج کلیسا سازی در سراسر اروپای این زمان و برتری نفوذهای معماری فرانسوی گواه بر مقام افزاییده فرانسه است که مرکز تجارتی مهمی بوده است .

برج ساگسونی: با بام سکان شکل راینی ,که در بیریتانیا بیهمتاست.

دژشهسواران:ناماورترین نمونه ی دژهای فرانک ها در مشریق زمین .این دژ در اغاز سده دوازدهم در شمال پادشاهی اورشلیم به دست شهسواران قدیس یوحنای اورشلیم ساخته شد.جنگهای سلیبی در مشریق زمین در می گرفت و به پایان می امد و قلیلی از غریبان را پشت خود به جا می نهاد ولی فرقه های دینی مانند فرقه شهسواران پرستشگاه و فرقه ی شهسواران مهمان نواز تا اندازه ای این گرایش را جبران کردنند.و با سرسختی زیاد پایداری می ورزیدن. دژ شهسواران در 1188 پس از کارزاری طولانی تسلیم صلاح الدین ایوبی شد.