پاورپوینت آماده: بررسی هنر و معماري دوره ساسانيان و آثار مهم معماری این دوره – جامعترین تحقیق در سطح اینترنت - 40 اسلاید

در دورة ساسانی هنر معماری نسبت به مجسمه سازی و نقاشی در درجة اول قرار داشت . آثار اولیة معماری ساسانی شباهت بسیاری به معماری دورة پارتی دارد . از بناهای ساسانی در قرن سوم میلادی ، کاخ اردشیر در فیروزآباد است .
یکی از آثار دورة ساسانی طاق کسری است که بقایای دربار معروف خسرو اول و دوم در تیسفون می باشد . این طاق اکنون در کناردجله در نزدیکی بغداد در جایی به نام سلمان پاک قرار دارد .
در فاصلة یکصد کیلومتری تیسفون قصر دستگرد قرار داشته خسرو دوم پرویز بوده است . دیگر کاخ شیرین است که خسرو دوم آن را برای زن محبوب خود شیرین بنا کرده است و هنوز آثار آن در شهری به نامقصر شیرین باقی است .
یکی از جالبترین آثار تاریخی،غاری است که در صخره ای درطاق بستان کنده اند و شکارگاه خسرو دوم را نشان می دهد . این آثار در مدخل شهر کرمانشاهان هنوز باقی است . یکی از آنها شاپور اول را نشان می دهد که والرین در جلوی او به زانو درآمده وسیریادیس امپراتور جدیدروم در حال احترام به پیش شاپور ایستاده است . در غار شاپور نیز مجسمة بزرگی از شاپور اول پیدا شده که اکنون در آن غار برپا است.

حوطه تاريخي طاق بستان، در دامنه کوهي به همين نام و در کنار چشمه اي در شمال شرقي حاشيه شهر کرمانشاه قرار دارد. در اين محوطه، آثاري از دوره ساساني شامل سنگ نگاره اردشير دوم و دو ايوان سنگي به نام هاي ايوان کوچک و بزرگ وجود دارد. ايوان کوچک در سمت چپ سنگ نگاره اردشير دوم و ايوان بزرگ در سمت چپ ايوان کوچک ديده مي شود.

مهم ترين اثر در طاق بستان، ايوان بزرگ است. اين ايوان فضاي مستطيل شکلي به عرض 85/7 متر، عمق 65/7 متر و ارتفاع 90/11 متر است. در دو طرف ورودي اين ايوان، دو جرز چهارگوش به ارتفاع 27/4 متر ايجاد شده است. پهناي جرز سمت راست 41/1 متر و پهناي جرز سمت چپ 46/1 متر است. بر روي اين جرزها، طاقي با قوس نعل اسبي قرار دارد که بيست و چهار سانتيمتر از سطح داخلي جرزها عقب رفته و رفي را ايجاد کرده است. ارتفاع اين طاق از کف ايوان تا لبه قوس در قسمت جلو 80/8 متر و در قسمت عقب ايوان 25/9 متر است. قوس طاق نيز در قسمت جلو ايوان بازتر از قوس انتهاي ايوان است؛ در قسمت جلو به شکل نيم دايره و در قسمت عقب به شکل نيم بيضي است. بر روي لبه بام ايوان، هفت جان پناه چهار پله اي. هر کدام به ارتفاع 129 سانتيمتر با زاويه قايم وجود دارد. در انتهاي ايوان، سکويي ديده مي شود. بر روي اين سکو دو نيم ستون حجاري شده است. اين نيم ستون ها بدون پايه ستون و شامل ساقه ستون و سرستون است. سرستون اين نيم ستون ها به شکل هرم مربع القايده معکوسي – تقليدي از سرستون هاي بيزانسي – است.

رزهاي دو طرف مدخل ورودي ايوان با نقش يک درخت تخيلي و قوس ايوان با دو رديف نقوش گياهي تزيين شده است: رديف پايين گل هاي سه برگي دارد که انتهاي آنها به هم وصل شده است. در مرکز قوس ايوان، هلالي نقش شده که به آن دو رشته روبان آويزان است. در لچکي هاي ايوان نيز نقش دو الهه بال دار(نيکه) ديده مي شود. هر کدام از اين الهه ها در يک حلقه روبان دار و در دست ديگر، جامي پر از مرواريد دارند.

ديوار انتهاي ايوان به دو بخش تقسيم شده است. در بالا صحنه تاج ستاني شاه ساساني و در پايين يک سوارکار نقش شده است:

صحنه تاج ستاني:

در صحنه تاج ستاني، پادشاه ساساني با صورتي سه رخ و بدني تمام رخ بر روي سکويي ايستاده است. دست چپ را بر روي قبضه شمشير گذاشته دست راست را به طرف اهورا مزدا دراز کرده است. جزييات صورت شاه آسيب ديده ولي با توجه به آن چه که باقي مانده است، صورتي فربه، گونه هايي گوشتالو، چشم هايي درشت و ابروهايي برجسته دارد. ريش او به وسيله خطوط مواج عمودي نشان داده شده است.

موهاي انبوه و مجعد او بر روي شانه ها ريخته است. اين شخص گوشواره اي بر گوش و گردن بندي در گردن دارد؛ گوشواره به شکل حلقه مدوري است و گوي کوچکي به آن آويزان است. گردن بند از دو رديف مرواريد شکل گرفته و در مرکز آن سه دانه درشت مرواريد آويزان است.