فهرست مطالب

عنوان:

مقدمه

مراغه قطب گردشگري شمال غرب كشور

اسلام وهنرهاي سنتي به كاررفته درمعماري بناهاي مراغه

موزه مراغه جلوه‌گاه بي‌نظير تمدن عصر ايلخاني

منابع

مقدمه

مراغه از شهرهاي تاريخي و قديمي آذربايجان و ايران است . در 280 هجري فرمانروايي مراغه به محمد بن افشين بن ديوداد رسيد . بعد از وي برادرش يوسف به جاي او نشست و در سال 296 هجري به نام خود در مراغه سكه زد . در سال 317 هجري ، مسافريان ديلمي به مراغه دست يافتند . در سال 420 هجري قشون غز وارد مراغه شد . در سال 566 هجري مراغه جزو قلمرو سلجوقيان در آمد . در سال 622 هجري جلال الدين خوارزمشاه بدون برخورد يا مقاومت مهمي به مراغه آمد . در سال 628 هجري اين شهر به تصرف سپاهيان مغول درآمد . در سال 656 هجري مراغه مركز فرمانروايي هلاكوخان مغول شد . خواجه نصيرالدين طوسي با همكاري چند ستاره شناس مأمور تاسيس رصدخانه معروف مراغه شد . در سال 759 هجري مراغه به دست تيموريان ويران شد . در سال 1142 هجري شهر مراغه و دهخوارقان به دست نادر شاه گشوده شد . گرچه شيخ عبيدالله كرد در سال 1297 هجري خود را به حوالي مراغه رسانيد ولي هجوم وي و همراهانش دفع شد و سكون و آرامش به مراغه بازگشت .

مراغه قطب گردشگري شمال غرب كشور

پيوند تاريخ و طبيعت، باغ موزه مزارع سرسبز دامنه‌هاي سمند، ديار سهند و كوهستان،شهر برج‌هاي تاريخي، دياري برخوردار از روستاهاي شگفت و اعجاب انگيز، شهر رصد‌خانهبزرگ جهان، دربرگيرنده بزرگ‌ترين مناطق فسيلي جهان، منطقه‌اي كه مبدا شكل‌گيرينخستين نصف النهار جهان بوده است، آن‌جا كه نخستين سكوسنگاه‌ها و معابد بشري شكلگرفته‌اند. اگر جايگاه جاذبه‌هاي تاريخي و تمدني مراغه دردستيابي به اهداف چشم‌انداز 20 ساله گردشگري را برجسته كرده و سپس نيم‌نگاهي بهوضعيت وخيم اين آثار داشته باشيم، آنگاه بايد در روياي خيس يك باور زنده اذعان داشتكه در سايه سه عنصر «جهل، بي‌توجهي و عدم برنامه‌ريزي» دوران افول حيات آثار تاريخيمراغه فرا رسيده و اكنون برج‌هاي باشكوه ايلخانيان در‌آستانه‌ي فرو پاشي كامل قرارگرفته‌اند. اكنون مراغه اين كهن شهر تاريخي و نخستين پايتخت ايلخانيان، ديگر ناييبراي بازگشت به گذشته پر افتخار وتجديد حيات هنري ندارد. اين مدعا را مي‌توان ازاظهار تاسف‌هايي كه جهانگردان پس از ديدار آثارمراغه پيرامون بي‌توجهي به اين جاذبه‌ها ابراز مي‌دارند، به خوبي دريافت. يافته‌هاي باستان شناسي وجود تمدن اوراتورها و ماددر آذربايجان بزرگ كه مراغه جزيي لاينفك از آن است را به اثبات رسانيده و اينك «مهر» اين معبد ناشناخته و پهنان مانده از انظار مردم و مسوولان كه نخستين داده‌هانشانگر پيش از تاريخ بودن اين سايت دارد، مي‌تواند با بررسي‌هاي مجدد ديرينه شناختيو اتنومولوژي وجود تاريخ و شكل گيري نخستين تمدن‌هاي بشري در آتروپاتكان را هزارانسال به گذشته باز گرداند. معبد مهر، ‌گويا استوانه‌اي است كه تاريخ در دورنآن دوران داشته و اكنون با زبان بي‌زباني روايتگر نخستين سكونتگاه‌هايي است كه درفلات ايران شكل گرفته‌اند. جاي جاي كلنگ‌هايي باقي مانده بر روي سنگ‌ها، محراب‌ها و امامزاده‌اي كه به روايتتصاوير تا 70 سال پيش موجود بوده و اكنون به يمن جهالت به ميراث پدري از بين رفته،آيات حكاكي شده قرآن بر روي سنگ‌ و تنها كلمه " الله " كه به حرمت قداستش از تخريببازمانده، اكنون تاريخ را برايمان بازگو كرده و روايت ظلم و جوري را كه بر آثارتاريخي مراغه سايه افكنده، با زبان بي زباني روايت مي‌كنند. آن‌ها مي‌خواهند فريادبزنند كه مغولان سا‌ختند و شما ويران كرديد!

‌ درباره‌ي مراغه چه مي‌دانيد؟

مراغه يک منطقه ويژه كشاورزي است كه تنوع محصولاتو فرآورده‌هاي كشاورزي آن را به يكي از مناطق مهم آذربايجان شرقي تبديل کرده است. از همين رو در صورت برنامه‌ريزي اين شهرستان مي‌تواند به منطقه مطرحي در جذبگردشگران كشاورزي - آگروتوريسم- تبديل ‌شود. شهر مراغه با يك جاده آسفالته با كيفيتمناسب در 130 كيلومتري جنوب تبريز در كمتر از دو ساعت قابل دسترسي است.گفته مي‌شود در زمان داريوش، آذربايجان شرقي يكياز ساتراپ‌هاي ايران و پايتخت آن شهر شيز بوده كه در جنوب خاوري مراغه قرار داشتهاست. از نظر كشاورزي و باغ‌داري اين شهرستان وضع بسيار خوب و پر رونقي داشته و نوعكشت آن آبي و ديمي است. مراغه در زمينه صنايع وابسته به كشاورزي نيزفعاليت داشته و بيشتر كارخانه‌هاي موجود در آن به كار تهيه خشكبار اشتغال دارند. شهر مراغه از معدود شهرهايي است كه سابقه پايتختيدارد، اما آثار تاريخي و هويت تاريخ فرهنگي آن در ايران شناخته شده نيست. اين شهر تاريخي در جنوب كوه اسطوره‌اي سمند و جنوبشرقي درياچه اروميه قرار دارد. برخي مورخان نام قديمي ‌مراغه را مراوا يا ماراوانوشته و آن را جايگاه ماد به شمار آورده‌اند. طبق مدارك و اسناد كشف شده مراغهميليون‌ها سال پيش در دوره‌ي دوم و سوم زمين شناسي محل استقرار حيوانات عظيم الجثهبوده و كشف 32 گونه از پستانداران باعث شده تا اين شهرستان در خارج از كشور شناختهشده‌تر باشد. اين شهر پيش از اسلام و دوره‌هاي اسلامي ‌مركزآذربايجان بوده و پس از فتح بغداد نخستين پايتخت ايلخانيان بوده است. چشم اندازهاي زيبا و منحصر به فرد دامنه‌هاي جنوبيسهند و هواي مطبوع و روح افزاي حاشيه سد علويان, ساليانه هزاران گردشگر داخلي وخارجي را روانه مراغه مي‌كند. گنبد سرخ‌, گنبد كبود و مدور، قلعه‌هاي باستاني،خانه‌هاي تاريخي، رصد خانه مراغه و ده‌ها اثر تاريخي و طبيعي از ديدني‌هاي اينشهراست. شهرستان مراغه با داشتن بيش از 300 اثر تاريخي وطبيعي و تپه‌هاي باستاني جزو 10شهر داراي بافت غني تاريخي و فرهنگي در ايران است. وجود آثار و ابنيه باستاني متعلق به دوره‌هايتاريخي و اسلامي موجب شده كه اين شهر همه ساله مورد بازديد گردشگران داخلي و خارجيقرار گيرد. همچنين وجود آب‌هاي معدني مانند قره پالچوق،شورسو، گشايش، ‌ساري‌سو و نيز درياچه‌ي سد علويان در حاشيه‌ي شمالي شهر و رودخانه‌يصوفي‌چاي كه از مركز شهر مي‌گذرد، بر جاذبه‌هاي گردشگري آن افزوده است. تاسيسات قابل سرمايه‌گذاري در سد علويان، ايجادمراكز تفريحي،‌ قايقراني،‌ كمپ و ويلا و در دره‌ي گشايش ايجاد كمپ و رستوران سنتياست. هم اكنون نيز مراغه با ويژگي‌هاي خاص اكوموزه باعثشهر و شهر موزه تاريخي مي‌تواند با داران بودن عناصر كامل منشور توسعه پايدار بهپايلوت توريستي و اقتصادي غرب كشور تبديل شود.