نقد معماری چهار اثر مهمانسراي حافظيه و كتابخانه ملي فرانسه و برج REW در اسن آلمان و بانك تجاري در فرانكفورت آلمان - 19 صفحه فایل ورد

موضوع :

1- مهمانسراي حافظيه

2- كتابخانه ملي فرانسه

3- برج REW در اسن آلملن

4- بانك تجاري در فرانكفورت آلمان

مهمانسراي حافظيه

نقد معماري ني زمانند هر گونه نقد ديگري دون پشتيباني تاريخ و نظريه ناممكن است . ما از معماري خود ، مخصوصا معماري معاصر ، تاريخ مدوني نداريم و در نتيجه مسير تحول تاريخي آن و مشخصه هاي دوره هاي مختلف ناشناخته و بي نام و نشان و فاقد نظريه اند و اگر معدودي خاص براي خود نظري دارند ، عدم انتشار آنها لااقل در مدارس معماري و در ميان اهل حرفه ، باعث شده است كه تقريبا ملاك و معيار و شاهد و مثال و مفاهيم مشتركي كه كار نقد را بتوان با اتكا به آنها شروع كرد ساخته و تدوين نشده باشد . پس بايد با دست خالي كار را شروع مي كرديم اميدواريم به همت صاحب نظران اين راه طولاني رودتر طي مي شود .

زمين انتخاب شده براي ساختمان ، بخش انتهايي باغ سعدآباد و محوطه بي درخت متروكه اي است كه قبلا زمين بازي نيروي انتظامي بوده است . در جلو اين زمين تعدادي خانه مسكوني و چند ساختمان آموزشي و يك ساختمان اداري قرار داشت كه براي احداث باغ ايراني در نظر گرفته شد . شيب زمين از شمال به جنوب است . با دو بريدگي اصلي ـ اولي در شمالي ترين بخش زمين به ارتفاع حدود ده متر و دومي در ميانه به ارتفاع حدود پنج متر . اين دو پله با دو افت شيب ، در بخش يكپارچه زمين يعني محوطه ب يدرخت انتهايي باغ سعدآباد واقع شده است . بعد از اين محوطه شيب زمين همچنان به جنوب ادامه پيدا مي كند ولي قطعات كوچك خانه‎ها كه بنا و حياط هر كدام بنا به موقعيت و وضعيت مالكان آنها تنظيم شده سطوح امكانات و محدوديت هاي خاصي دارد كه با زمين صاف و بكر قابل مقايسه نيست . بنا بايد بر اين زمين مي نشست ، با بريدگي هاي آن جفت و جور مي شد و از پستي و بلندي آن سود مي برد . تعامل زمين و حجم ساختمان مي بايست چنان باشد كه كاركردهاي داخلي را به بهترين وجه تسهيل كند و ساختمان به زيبايي با زمين ارتباط يابد و در ضمن بسياري از اصول و آموزه هاي هندسي نيز در تركيب با افت و خيز زمين محفوظ و پايدار باقي بماند .

شكل بنا را بيش از همه شكل خاص زمين تعيين كرده است ، هميشه اگر حرفي را كه زمين دارد و با ما مي زند درست بشنويم ، كار طراحي در مسير صحيح هدايت مي شود . و در نتيجه دلپذير و منطقي از كار در مي آيد ـ ترانه زمين نغمه اصلي موسيقي ساختمان مي شود . فكر كالبدي تالار اجتماعات در درجه اول تحت تأثير 10 متر افت ارتفاع از خيابان شمالي زمين بدست آمد و سپس با تركيب با عوامل ديگر به شكل نهايي خود درآمد .

نماي جنوبي سالن كنفرانس ساختمان حافظيه ، در زير زمين ، احداث حياط مركزي و نيز شكل احجام جنوبي زمين مستقيما از موقعيت زمين الهام گرفته شد . عامل درجه دومي كه نمي بايست از نظر دور بماند ، انطباق محور اصلي ساختمان با محور باغ و اضلاع آن با خيابانها و عناصر مجاور بود . زمين شكل هندسي منظمي نداشت ؛ محور شمالي كه خياباني بود پر درخت و نه چندان پهن كاملا بر تركيب حجمي و پيش فضاهاي بخش شمالي مسلط بود در حالي كه محور يا ميان كرت باغ ايراني واقع در جنوب زمين كه عنصر اصلي و ستون شكل دهنده باغ است . در زاويه مناسب با خيابان بالا قرار نداشت . بخش مياني نيز به سبب وجود چند ساختمان با اهميت محدوديت داشت و نمي شد زواياي دلخواه را در ارتباط با آنها به آساني برگزيد .

چاره كار انتخاب شكل هايي بود كه بيش از همه تغيير محور و پيچش ساختمان را پذيرا باشند . شكل نيم دايره تالار اجتماعات كار چرخش محور را بسيار تسهيل كرد و حجم ورودي به اتاق گهواره اي نيز مانند لولايي دو عنصر حياط داخاي و تالار اجتماعات را به هم متصل كرد ؛ پيچش حجمها بدون آنكه چندان آشكار باشد انجام پذيرفت .

در اتصال محور باغ به ساختمان هم در محوطه يك حوض دايره اي شكل و مجسمه مربوط به آن همين كار پيچش و اتصال دو محور را انجام مي دهد .

بدين ترتيب ساختمان به فرمان زمين و در موافقت با طبيعت خود را در دل زمين جاي داده و با ظرافت و با دقت در سطح گسترده كرده و تركيب موزون و متنوعي از حجم بوجود آيد . رسيدن به اين هماهنگي در يك زمين صاف مقدور نبود و با آنكه كار بسيار آسانتر مي شد .

ساختماين با حدود 30 هزار متر مربع وسعت ساختمان كوچكي نيست و به سبب حجم زياد اطراف خود را به شدن تحت تأثير قرار مي دهد . رابطه ساختمان با زمين و شيب ها و ساختمان هاي اطراف و خيابانها و به خصوص درختان و وضعيت عمومي باغ اگر رابطه متوازن و متواضعانه نباشد نه تنها موفعيت محيط را بر هم مي زندو محاسن و زيبايي هاي خود ساختمان را نيز از بين مي برد و منظر بدي را براي استفاده كنندگان ايجاد مي كند .

در شمال ساختمان اقامتگاه خياباني پر از درخت و نه چندان پهن است كه بيشتر ساختمان هاي مجاور آن دو يا سه طبقه اند . درختان به تناسب در حدود 7 تا 12 متر ارتفاع دارد ؛ ورودي اصلي تالار اجتماعات در اين خيابان است . براي رعايت مقياس و احترام به خيابان پردرخت ، بناي تالار به صورت تيم دايره اي از كنار خيابان عقب نشيتي كرده و ميدان متناسبي را ايجاد كرده است كه با ديواره اش به ارتفاع 7 متر هماهنگي كامل دارد اين ميدان علاوه برآنكه نياز پياده و سواره شدن و دور كردن اتومبيل ها را از خيابانها برآورده مي كند ، فاصله لازم را براي ديدن ساختمان و نزديك شدن تدريجي به آن را نيز فراهم مي آورد ، به طوري كه هر عابري كه از اين خيابان بگذرد با ديدن اين عقب نشيني در مي يابد كه ساختمان مهمي بعد از ميدان قرار دارد .