مقدمه اينترنت

هر چند عده‌اي معتقدند تمدن زماني به دنيا مي‌آيد رشد مي‌كند، قد مي‌كشد، به بلوغ مي‌رسد و در نهايت مي‌ميرد ليكن تصور اينكه هيچ تمدني چيزي از خود براي تمدن‌هاي آينده به يادگار نمي‌گذارد نمي‌تواند درست باشد واقعيت آن است كه هر تمدن هنگامي كه به بلوغ خود مي‌رسد به مسائلي دست پيدا مي‌كند كه تاكنون وجود نداشته‌اند. اگر تمدن‌ها را به عنوان يك درخت تناور تصور كنيم تمدن‌هاي جزء به صورت شاخه‌هاي مختلف آن تلقي مي‌گردند. با اين وجود نمي‌توان صحبت از ميان رفتن تمدن‌ها را بر زبان آورد بلكه هر تمدن جزء توانسته است مسائلي را به تمدن كلي بسپارد. در يك مسابقه دوچرخه‌سواري پيراهني وجود دارد به عنوان پيراهن طلايي. اين پيراهن در هر مرحله از مسابقه‌هاي دوچرخه سواران به برنده آن قسمت اعطاء مي‌گردد. هر چند برندگان قسمت‌هاي مختلف متفاوت باشند ولي اين دليل نخواهد بود كه پيراهن طلايي همه مراحل را طي ننموده و به خط پايان نزديك شود. آنچه مهم مي‌باشد اين است كه بايد امروزه امانتداران جديد اين پيراهن طلايي كه چند قرن است آن را بر تن كرده‌اند در نظر داشته باشند كه آنها وامداران تمدن‌هاي قديمي تلقي مي‌گردند. اعتقاد به اينكه بايستي دولت‌هاي توسعه‌يافته كنوني به فكر عقب‌مانده‌ها نيز باشند يك تصور جديد نيست زيرا تاريخ نشان داده است كه فاتحان امروز مغلوبان فردا نيز مي‌توانند باشند. امروزه تمدن تعريف جديدي نيز مي‌شود. بر اين اساس عده‌اي معتقدند امروزه تمدن را مي‌توان به عنوان حل و فصل صلح‌جويانه شنيده‌هاي بشر نيز معني نمود. اگر بر چنين تعريفي و چنين تلقي معتقد باشيم بايستي پذيرفت كه جامعه اطلاعاتي به عنوان تلالؤ تمدن هزاره سوم بايستي عملكرد خود را از يك شكاف عميق معرفتي به يك چارچوب حمايتي از گروه كشورهاي جنوب تغيير دهد. صحبت از تغيير شكاف ديجيتال به يك فرصت ديجيتال دقيقاً بر همين مبناست. هر چند در ابتداي تأسيس اينترنت ايده توافق جامعه در اداره آن قوياً حمايت مي‌شد ليكن عملكرد آن طي 4 دهه فعاليت عمومي اينترنت نشان داده است كه محيط سايبر آنقدرها هم با توافق جامعه جهاني اداره نمي‌شود. اگر بدانيم كه حدود 80 درصد سايت‌هاي اينترنتي در ايالات متحده حضور دارند و اين كشور به تنهايي 35% دسترسي به اينترنت را به خود اختصاص داده است باور خواهيم كرد كه آنقدرها هم مسأله توافق جامعه در اداره اينترنت كاربرد نخواهد داشت.

تا 1990 ميلادي

ايجاد فن‌آوري ميكروپروسورها و انقلاب كنترل از اوخر قرن 19 باعث شتاب بيشتر فن‌آوري‌هاي مبتني بر كنترل گرديد. هرچند قبل از آن نيز مي‌توان سخن از انقلاب كنترل راند لكن انقلاب اطلاعات به واقع باعث ايجاد دومين انقلاب كنترل گرديد. هر چند كليه سيستم‌ها با مسأله كنترل هماهنگ هستند ليكن هر چه سيستم‌ها به سمت سيستم‌هاي هوشمند و فراتر از آن سيستم‌هاي زنده ميل پيدا مي‌كنند قضيه كنترل در آنها با حالتي پيشرفته‌تر همراه مي‌گردد. هر سيستم هدفمند كنترل را در درون خود به همراه دارد و اين كنترل به واقع با اطلاعات در ارتباط كامل است. هماهنگ شدن انقلاب كنترل با اطلاعات علاوه بر انقلاب دوم اطلاعات باعث هوشمند شدن سيستم‌هاي ارتباطي و همچنين تولد اينترنت شد. در سال 1969 بود كه وزارت دفاع ايالات متحده طرح تأسيس آژانس پروژه‌هاي پيشرفته را ارائه نمود. اين طرح كه به آن عنوان آرپانت نيز داد‌ه‌اند ريشه اينترنت را در محيط سايبر كاشت و البته اين تولد حالتي صرفاً نظامي داشت. مسأله بعد در سال 1971 اتفاق افتاد و آن ديجيتالي شدن شبكه بود. اين مسأله با اختراع زيرتراشه‌ها در اين سال امكان‌پذير شد. وجود آي‌سي‌ها نيز خود حركت نويني را به ديجيتاليزه شدن شبكه اعطا نمود و جالب‌تر آنكه طبق قانون مور از سال 1965 به بعد هر 2 سال ظرفيت آي‌سي‌ها دوبرابر شده است جالب آنكه هنوز هم اين قانون درست و صحيح مي‌باشد. کولين كلارك در سال 1940 شايد اولين كسي است كه به جامعه اطلاعاتي به جاي جامعه صنعتي اشاره كرده است پس از او نيز افرادي همانند دانيل بل و تافلرها با كتاب‌هايي همانند فراصنعتي و موج سوم به سراغ تحولات جديد به عنوان جامعه اطلاعاتي رفتند. در اين ميان دانيل بل معتقد بود كه اقتصاد آمريكا از سال 1957 تبديل به يك اقتصاد اطلاعاتي شده است و اين تحول از همان سال‌ها در اين اقتصاد قابل مشاهده است. اين مسأله باعث شد كه آمريكا از همان زمان فاصله ی قابل توجهي از ديگر كشورها بگيرد و خود را به عنوان تنها قدرت اقتصادي جهان بشناساند. اگر تعداد خطوط تلفن را به عنوان يكي از مبناهاي توسعه قلمداد نماييم آماري كه در سال 1988 در اين مورد به دست آمده شايان توجه خواهد بود. آفريقا در اين سال 8/0 خط تلفن براي هر 100 نفر داشته است حال آنكه كشورهاي توسعه‌يافته 78 درصد كل خطوط تلفن جهان را در اختيار داشته‌اند. در اين زمان آسيايي‌ها بدون ژاپن و كشورهاي جديد صنعتي جنوب شرقي آسيا 9/0 خط تلفن 5 براي هر 100 نفر داشته‌اند ولي وضعيت آمريكاي لاتين در مقايسه با آفريقا و آسيا بهتر بوده است زيرا در آنجا 6 خط تلفن براي هر 100 نفر برقرار بوده است. در حال توسعه‌ها به طور مجموع و در سال 1988 با حدود 75 درصد جمعيت جهان تنها 12 درصد كل تعداد خطوط تلفن‌های جهان را در اختيار داشته‌اند. اين در حالي است كه اكثر كشورهاي صنعتي در همان زمان حداقل 40 خط براي هر 100 نفر داشتند ولي در كشورهاي در حال توسعه اين ميزان 5/1 خط براي هر 100 نفر بود.