کارشناسان علوم مختلف راجع به تعليم و تربيت و آثار مترتب بر آن از ديرباز سخن گفته، هريک به گونه اي ديدگاه هاي خود را بيان داشته اند زيرا در چند دهه اخير پيشرفت و موفقيت هاي علمي قابل توجهي در پرتو سرمايه گذاري در زمينه تعليم و تربيت و توجه وافر به فرآيند اهميت و جايگاه آن صورت گرفته است.

از اين طريق بسياري از کشورها از مرحله توسعه نيافتگي عبور کرده، استانداردهاي زندگي را به طور مداوم افزايش داده اند زيرا تربيت فرزندان سالم، جامعه سالم مي خواهد، لذا در ميان عناصر گوناگون تربيت و چگونگي درهم آميزي اين عناصر يعني: مدرسه، خانه و جامعه براي دستيابي به مقاصد از پيش تعيين شده، نياز به بررسي دقيق ارتباط بين آنان ملاحظه مي شود.

بنابراين در مقاله حاضر سعي شده با استناد به دلايل علمي معتبر، ارتباط اين عناصر به طور مختصر بيان شود. اميد است با توکل به خداوند متعال بتوانيم گوشه اي از رسالت فرهنگي خود را هرچند ناچيز ادا نماييم؛

عملکرد عالي مدارس مرتبط با خانواده و جامعه: مدارسي که در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان موثرند از سه الگوي زير پيروي مي کنند؛

الف ايجاد تمرکز براساس روابط هماهنگ ميان دبيران، خانواده و جامعه

ب درک و توجه به نيازهاي هر خانواده با در نظر گرفتن تفاوت هاي فرهنگي

ج پايه ريزي تفکر همکاري، جهت تقسيم مسئوليت ها بين خانواده و مدرسه

سازماندهي تلاش هاي خانواده و جامعه باعث رشد و تعالي مدارس مي شود. (علي رغم) روش سنتي که هدف والدين از همکاري با مدرسه تنها بهبود نمرات دانش آموزان بوده و بس، اکنون اين نوع همکاري که پا از چارچوب مدارس فراتر نهاده به تعامل ميان مدرسه، خانواده و جامعه منجر مي شود و هدف آن اصلاح عملکرد ضعيف مدارس، سازماندهي جامعه و تمرکز بر مهارت اجتماعي خانواده مي باشد مطالعات اخير نشان مي دهد که تغييرات اساسي در مدارس موجب تحول جامعه نيز مي شود. چند نمونه از اين دگرگوني ها به قرار زير است؛

1 ارتقاي تسهيلات در مدارس

2 بهبود وضعيت سرپرستي و پرسنل مدارس

3 آماده کردن برنامه هاي آموزشي با کيفيت بالا براي دانش آموزان

4 فراهم نمودن منابع و برنامه هاي جديد براي توسعه دوره آموزشي و تدريس

5 ارائه برنامه منسجم به دانش آموزان در اوقات فراغت بعد از مدرسه

در نهايت والديني که فرزندانشان در چنين مدارسي تحصيل مي کنند، از آنها انتظار دارند که خوب درس بخوانند و براي ورود به دانشگاه و مراحل تحصيلي بالاتر تلاش کنند. همکاري خانه و مدرسه هم سبب ارتقاي تحصيلي دانش و کاهش موانع مي شود. در بسياري از جوامع، خانه و مدرسه با هم ارتباطي ندارند. دلايل بسياري براي اين عدم ارتباط وجود دارد .گاهي اوقات والدين از حضور در مدرسه احساس خوشايندي ندارند. اغلب برنامه هاي شغلي اوليا، مشکلات خانوادگي، نداشتن تحصيلات و فرهنگ مناسب موجب اين قطع رابطه مي شود. از يک طرف اوليايي که در کودکي با مدرسه مشکل داشته و به آن اعتماد نداشته اند، اين حس را به فرزند خود منتقل کرده و باعث تنش ميان دانش آموز و مدرسه مي شوند .از طرف ديگر بعضي از مدارس نيز علاقه اي به حضور والدين در مدرسه ندارند و روي خوش به آنها نشان نمي دهند و از والدين براي شرکت در فعاليت هاي مدرسه دعوت نمي کنند. اين عدم ارتباط سبب تنها ماندن دانش آموزان و بيگانگي آنها با مدرسه مي شود .

نحوه حمايت مدرسه از شرکت خانواده در فعاليت هاي فرهنگي:

1 برقراري ارتباط بهتر

گاهي اوقات، خانواده ها از نحوه برخورد مسئولين مدرسه شکايت داشته، اظهار مي دارند که آنها از موضع بالاتر صحبت مي کنند. مسئولين مدرسه و دبيران بايد در برقراري رابطه دو طرفه و روشن با خانواده ها تلاش کنند و به سخنان آنها گوش دهند. بهترين راه براي آشنايي والدين با قوانين مدرسه، توضيح دادن قوانين براي آنهاست.

امروزه در مدارس غيرانتفاعي و برخي مدارس که با مشارکت اوليا اداره مي شوند و از سطح علمي بالايي برخوردارند، از کلاس هاي آموزش خانواده و مشاوره براي آشنايي اوليا با مدرسه استفاده مي کنند.