انواع سيمان پرتلند:

مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران سيمان پرتلند را به 5 نوع تقسيم نموده است. سيمان نوع يك سيمان معمولي بوده و براي كليه ساختمان‌هاي بتون‌آرمه از قبيل پل ـ تونل ـ كانال‌هاي آب و راه‌سازي مي‌تواند مورد استفاده قرار گيرد فقط بايد دقت نمود كه اين ساختمان‌ها در معرض حمله سولفات‌ها از طريق خاك و آب قرار نگيرد. سيمان نوع 2 در مواقعي كه حمله نسبتاً كم سولفات‌ها موجود است مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مثلاً براي كانال‌هاي فاضلاب در محل‌هايي كه مقدار غلظت سولفات‌ها در آب‌هاي زيرزميني بيش از حد معمول بوده ولي بسيار شديد نمي‌باشد مي‌تواند مصرف شود. درجه حرارت هيدارتاسيون اين نوع سيمان‌ نسبت به سيمان‌ نوع يك كمتر بوده و به همين دليل در مواقعي كه بتون‌ريزي در هواي گرم صورت مي‌گيرد استفاده از اين نوع سيمان‌ پيشنهاد مي‌گردد.

سيمان‌ نوع 3 به نسبت انواع ديگر سيمان‌ زودگيرتر بوده و در مواقعي كه مي‌بايد قالب‌هاي بتون زودتر باز شود و يا از قطعه ريخته شده زودتر استفاده گردد از اين نوع سيمان مصرف مي‌شود. سيمان نوع 4 به علت ايجاد كمترين مقدار حرارت هيدارتاسيون در بتون‌ريزي‌هاي حجيم مانند سدها مصرف مي‌شود و همچنين در مواقعي كه ازدياد درجه حرارت در اثر هيدارتاسيون سيمان در زمان سخت شدن آن عامل بحراني محسوب مي‌گردد مصرف مي‌شود. سيمان‌ نوع 5 فقط در زمان كه قطعه ساخته شده در معرض حمله شديد سولفات‌ها قرار مي‌گيرد مصرف مي‌گردد.

نگهداري بتون

سيمان موجود در بتون ريخته شده در مجاورت رطوبت بايد سخت شده و دانه‌هاي سنگي موجود در مخلوط را به همديگر چسبانيده و مقاومت بتون به حداكثر برساند بدين لحاظ مي‌بايد از خشك شدن سريع بتون جلوگيري نموده و آن را از تابش شديد آفتاب و وزش بادهاي تند محفوظ نگاه داشت و سطح آن را به حداقل تا هفت روز مرطوب نمود (اين مدت براي بتون‌ با سيمان‌هاي زودگير سه روز است) براي اين كار بهتر است كه روي بتون‌ تازه ريخته شده را با گوني يا كاغذ پوشانيده و اين پوشش را مرطوب نگاهداريم. بهتر است بعد از 3 الي 4 ساعت بعد از بتون‌ريزي شروع به آب دادن روي آن بنمائيم زيرا در غير اين صورت سطح آن ترك خورده و موجب نفوذ هوا به داخل بتون شده و آرماتور بكار رفته در بتون در معرض خورندگي واقع گرديده و موجب ضعف قطعه خواهد شد.

بتون تازه ريخته شده نبايد در معرض باران‌هاي تند قرار گيرد زيرا باران دوغاب سيمان و مصالح ريز دانه را شسته و سنگ‌هاي درشت را نمايان خواهد نمود. در موقع بارندگي بهتر است بتون‌ريزي متوقف گرديده و بتن ريخته شده را از آسيب باران محفوظ نمود. مثلاً روي آن را با نايلون پوشانيده و آب باران را به خارج از سطح بتون راهنمايي كرد.

انواع بتون

بتون مگر: كه به آن بتون لاغر هم مي‌گويند بتوني است كه سيمان‌ آن نسبت به ساير بتون‌ها كم بوده و در حدود 100 الي 150 كيلوگرم سيمان‌ در مترمكعب شن و ماسه مي‌باشد. از اين بتون براي زيرپي‌هاي اصلي استفاده مي‌نمايند و به دو دليل اين بتون‌ زيرپي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اول آن كه حدفاصلي بين بتون‌ اصلي و خاك باشد دوم آن كه سطح پي را با اين بتون رگلاژ مي‌نمايند تا بتون‌ اصلي پي روي سطح صافي قرار گيرد.

بتون سبك: بتوني است كه از سيمان‌ و دانه‌هاي سبك مانند پوكه‌هاي معدني و غيره كه وزن مخصوص آن از دانه‌هاي سنگي كمتر مي‌باشد تشكيل شده. اين بتون‌ باربر نبوده فقط براي پر كردن فضاهاي خالي كه باري به آن وارد نمي‌شود مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مانند شيب‌بندي‌هاي بام ـ پر كردن اختلاف سطح بين تيرهاي اصلي و فرعي در سقف‌ها، بتون سبك را با خرده آجر يا پوكه مصنوعي يا پرليت كه نوعي سنگ آتش‌فشان است نيز مي‌سازد. وزن مخصوص بتون‌ سبك برحسب دانه مصرفي بين 350 تا 1500 كيلوگرم در مترمكعب است.

بتون‌ معمولي: اين نوع بتون‌ كه پرمصرف‌ترين نوع بتون‌ مي‌باشد و اغلب سازه‌هاي بتوني با اين نوع بتون‌ ساخته مي‌شود از مصالح سنگي معمولي استفاده مي‌شود و وزن مخصوص آن در حدود 2 تا 5/2 تن در مترمكعب مي‌باشد.

بتون‌ سنگين: وزن مخصوص اين بتون‌ برحسب جنس دانه‌ها سنگي كه در آن مصرف مي‌شود تا 5/4 تن بر مترمكعب هم مي‌رسد. دانه‌هاي سنگي اين بتون‌ مي‌توان ا زسنگ‌هاي آهن و يا باريت باشد. از بتون‌ سنگين براي ساختن پناهگاه‌ها، ساختمان راكتورهاي اتمي استفاده مي‌نمايند.

بتون‌ هوازده: هرقدر بتون‌ خوب متراكم شود باز هم مقداري فضاي خالي كه بوسيله حباب هوا اشغال شده است در آن موجود مي‌باشد. اين فضاها اگر در مجاورت آب قرار بگيرند (كه حتماً هم در مجاورت قرار مي‌گيرند) از آب پر مي‌شود. با توجه به اين كه اين فضاهاي خالي ريز به همديگر مربوط مي‌باشد اگر در مقابل سرما قرار بگيرند آب درون آن‌ها يخ زده و در اثر ازدياد حجم بتون را متلاشي مي‌نمايد. براي جلوگيري از اين موضوع بوسيله مواد اضافي مانند نمك‌هاي قليايي و اسيدهاي چربيو غيره در بتون ايجاد حباب‌هاي هواي مصنوعي مي‌نمايند. قطر اين حباب‌ها در حدود 3/0 ميلي‌متر بوده و به همديگر راه نداشته و موجب بيرون كردن حباب هواي گرفته شده در بالا گرديده خود مانند دانه‌هاي ريز ماسه در بتون عمل مي‌نمايد و در نتيجه، به مقدار قابل ملاحظه‌اي از يخ زدن بتون‌ جلوگيري مي‌نمايد. اضافه كردن اين مواد باعث مي‌شود كه مصرف آب بتون‌ قدري پايين‌تر بيايد. بتون‌ هوازده بهتر در قالب خود جاگرفته و متراكم‌تر مي‌شود ولي در حدود سه درصد از مقاومت بتون‌ كاسته مي‌شود.