فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش

تعداد صفحات: 107

چكيده

در سالهاي اخير، ظهور معماري سرويس گرا و تجارب موفقي كه شركتها و سازمانهاي بزرگ در زمينه استفاده از معماري سرويس گرا داشته اند، سبب بر انگيخته شدن ديگر سازمانها و تمايل آنها براي يافتن روشي براي پذيرش اين معماري و بهره برداري از مزاياي آن شده است. بطوريكه پيش بيني ميشود كه 80% از پروژه هاي نرم افزاري در سال 2008 بر پايه SOA باشد. اما از آنجا كه پذيرش SOA فرايندي پيچيده است و به دليل وجود تعاريف مختلف براي SOA، اين معماري براي بسياري از افراد به جنگلي از كلمات تبديل شده و اكثر سازمانها و شركتها ديد روشني از معماري سرويس گرا ندارند ومدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا براي حل اين مشكل و راهنمايي سازمانها در مسير پذيرش SOA ارائه شده اند. اما به دليل وجود مدلهاي مختلفي براي بلوغ معماري سرويس گرا، سوالهايي پديد آمده است كه نياز به تحقيقاتي براي پاسخ به اين سوالها وجود دارد.

از آنجا كه سازمانها در فرايند پذيرش SOA با مشكلات زيادي مواجه ميشوند وممكن است علي رغم صرف انرژي زياد و سرمايه گذاريهاي زيادي كه در زمينه معماري سرويس گرا انجام ميدهند از مسير صحيح منحرف شده و دچار شكست شوند. از اين رو در اين تحقيق سعي بر آن است كه سوالهاي پديد آمده را مطرح و حتي الامكان پاسخي قانع كننده و قابل درك براي آنها ارائه شود.

فهرست مطالب

1 فصل اول : مقدمه .................... 10

1- 1 تعريف مسئله .................... 11

1- 2 اهداف تحقيق .................................................... 12

1- 3 ساختار تحقيق ................. 13

2 فصل دوم : مفاهيم بنيادي ... 14

2- 1 معماري سرويس گرا ....... 15

2- 1- 1 مقدمه ........................ 15

2- 1- 2 چرا از معماري سرويس گرا استفاده مي كنيم؟ ................... 16

2- 1- 3 تعريف معماري سرويس گرا ................... 17

2- 1- 4 معماري سرويس گراي مقدماتي ........... 17

2- 1- 5 معماري سرويس گراي توسعه يافته .... 18

2- 1- 6 سرويس ...................... 19

2- 1- 6-1 تعريف سرويس ........................... 19

2- 1- 6-2 تفاوت سرويس و معماري سرويس گرا .................. 19

2- 1- 7 مفاهيم اصلي در معماري سرويس گرا 20

2- 1- 7-1 اتصال سست ............................... 20

2- 1- 7-2 هم نواسازي و هم خواني .......... 20

2- 1- 8 مزاياي معماري سرويس گرا .................. 21

2- 1- 9 پروتكل ها و استانداردها ........................... 22

22 ........ SOAP1-9 -1 -2

22 ....... WSDL2-9 -1 -2

23 ......... UDDI3-9 -1 -2

23 .......... BPEL4-9 -1 -2

2- 1- 10 روش تحليل و طراحي سرويس گرا ... 24

2- 1- 10- 1 متدولوژي بهبود مداوم براي معماري سرويس گرا ............................ 24

2- 1- 10- 2 مراحل متدولوژي .................... 25

2- 1- 10- 2-1 تعريف وطراحي سرويس ............................. 25

2- 1- 10- 2-2 طراحي كيفيت سرويس .............................. 25

2- 1- 10- 2-3 پياده سازي و استقرار سرويسها................. 26

2- 1- 10- 2-4 همنواسازي سرويسها .. 26

2- 1- 10- 2-5 انتشار سرويسها ............ 27

2- 1- 10- 2-6 معاهده سطح سرويس 27

2- 1- 10- 2-7 مديريت وديدباني سرويسها ........................ 28

2- 1- 10- 2-8 ميزان كردن سرويسها 28

28 ........................ ESB11 -1 -2

28 ........... Message Centric1 -11 -1 -2

28 ............... Service Centric2 -11 -1 -2

2- 1- 12 چرخه حيات معماري سرويس گرا .... 29

2- 1- 12- 1 مرحله مدلسازي ...................... 29

2- 1- 12- 2 مرحله گردآوري ...................... 30

2- 1- 12- 3 مرحله نصب .............................. 30

2- 1- 12- 4 مرحله مديريت ........................ 30

2- 1- 12- 5 مرحله حاكميت و فرايندها ... 30

2- 2 مدل بلوغ قابليت .............. 31

2- 2- 1 مقدمه ........................ 31

2- 2- 2 معرفي مدل بلوغ قابليت براي شركت هاي نرم افزاري ..... 32

2- 2- 3 سطوح بلوغ شركت هاي نرم افزاري ..... 33

2- 2- 3-1 سطح اول .... 34

2- 2- 3-2 سطح دوم ... 34

2- 2- 3-3 سطح سوم .. 35

2- 2- 3-4 سطح چهارم ................................ 35

2- 2- 3-5 سطح پنجم 36

3 فصل سوم : مدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا ............................. 37

3- 1 مقدمه 38

3- 1- 1 مشكلات فرايند پذيرش SOA .............. 38

3- 1- 1-1 شامل تعداد زيادي پروژه است 38

3- 1- 1-2 مستلزم پذيرش تغيرات زيادي در سازمان است .. 39

3- 1- 1-3 مشكل در تعيين نقطه شروع .. 39

3- 1- 1-4 مشكل در تعيين هدف ............. 39

3- 1- 1-5 . مشكل در تعيين ميزان سرمايه گذاري لازم ...... 40

3- 1- 2 مدل بلوغ قابليت در مهندسي نرم افزار (CMM) ............. 40

3- 1- 3 تعريف ........................ 41

3- 2 مزاياي مدل بلوغ SOA .. 41

3- 2- 1 مزاياي مرتبط با فاز برنامه ريزي و قبل از شروع پذيرش SOA ...................... 42

3- 2- 2 مزاياي حين پذيرش ................................ 42

3- 3 معايب مدل بلوغ SOA .. 42

3- 4 مدل بلوغ معماري سرويس گرا (SOAMM) ............................ 43

3- 4- 1 سطح اول (سرويسهاي اوليه) ................. 44

3- 4- 2 سطح دوم (سرويسهاي معماري شده) ................................ 46

3- 4- 3 سطح سوم (سرويسهاي همكار و سرويسهاي حرفه) ......... 48

3- 4- 3-1 سرويسهاي حرفه ....................... 48

3- 4- 3-2 سرويسهاي همكار ...................... 50

3- 4- 4 سطح چهارم (سرويسهاي سنجيده) ..... 52

3- 4- 5 سطح پنجم (سرويسهاي بهينه) ............ 53

3- 4- 6 ويژگيهاي SOAMM ............................. 54

3- 5 مدل بلوغ يكپارچگي سرويس (SIMM) .... 56

3- 5- 1 ساختار SIMM ....... 56

3- 5- 2 ويژگيهاي مدل SIMM ......................... 58

3- 6 مدل بلوغ تركيبي معماري سرويس گرا (CSOAMM) .......... 60

3- 6-1 ساختار مدل CSOAMM ..................... 60

3- 6-2 ويژگيهاي مدل CSOAMM ................ 61

3- 7 ارتباط با CMMI ............ 63

4 فصل چهارم : نتيجه گيري ... 66

4- 1 خلاصه سمينار ................. 67

4- 2 كار آينده ........................... 68

5 منابع و مراجع ........................... 69

شكل 3-1 مدل بلوغ معماري سرويس گرا (4) 49

شكل 3-2 سرويس هاي اوليه (4) 50

شكل 3-3 استفاده از عناصر زيربنايي SOA در سطح اول (4) 51

شكل 3-4 سرويس هاي معماري شده (4) 53

شكل 3-5 سرويس هاي حرفه (4) 54

شكل 3-6 تغيير در فرايند هاي كاري سطح سوم (4) 55

شكل 3-7 سرويس هاي همكار (4) 56

شكل 3-8 سرويس هاي سنجيده (4) 57

شكل 3-9 سرويس هاي بهينه (4) 58

شكل 3-10 ارتباط مدلهاي بلوغ SOA با مدل CMMI 71

فهرست جداول

جدول 3-1 وبژگيهاي مدل SOAMM ........ 55 جدول 3-2 مدل بلوغ يكپارچگي سرويس (6) ............................. 57 جدول 3-3 ويژگيهاي سطوح مدل بلوغ SIMM ........................ 59 جدول 3-4 ارتباط بين مدلهاي بلوغ .............. 61 جدول 3-5 ويژگيهاي سطوح مدل بلوغ CSOAMM ............... 63

1 فصل اول مقدمه

فصل اول مقدمه

1 -1 تعريف مسئله

معماري سرويس گرا در سالهاي اخير توجه بسياري از محققين را به خود جلب كرده است. طبق پيش بيني موسسه Gartner Research در سال 2008 نزديك به 80٪ از پروژه هاي نرم افزاري بر پايه SOA انجام ميشوند. در حال حاضر ژورنالهايي نظير International Journal Of Web Service

Internationa Conference on Service Oriented و كنفرانسهايي از قبيل Research(IJWS)

Computing(ICSOC) و تعداد زيادي كارگاه1 در باره SOA وجود دارد.

بسياري از مقالات مسائل تكنيكي از قبيل سرويس هاي وب2 را مورد بررسي قرار ميدهند. از آنجا كه سرويسهاي وب يكي از تكنولوژيهاي مبنايي براي SOA هستند، اين مسئله كه توجه تحقيقات آكادميك را به خود جلب كرده اند چندان دور از ذهن نسيت اما تمركز تحقيقات به تدريج در حال تغيير است و به سمت مسائل مربوط به معماري و حرفه ميل ميكند.

براي بسياري از افراد SOA جنگلي از كلمات است كه حتي تعاريف متفاوتي از آن وجود داردو اين مسئله كه سازمانها هنوز دانش دقيقي از SOA ندارند سبب كندي فرايند پذيرش SOA شده است. نقشه هاي راه3 براي واضح كردن فرايند پذيرش SOA ارائه شده اند، اما از آنجا كه ادبيات اين نقشه هاي راه متفاوت است، ممكن است سبب پيچيدگي بيشتر اين فرايند شوند. مدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا با هدف روشن كردن فرايند پذيرش SOA براي سازمانها از طريق ارائه چارچوبي براي نقشه هاي راه منتشر شده اند. از آنجا كه مدلهاي بلوغ مختلفي براي معماري سرويس گرا ارائه شده است، سوالهايي به وجود آمده است كه بايد به آنها پاسخ داد:

• آيا اين مدلها سطوح بلوغ يكساني را نشان ميدهند؟
• چگونه ميتوان اين مدلها را به هم مرتبط كرد؟

١Workshop

٢Web Services

٣Roadmaps

• آيا مدلهاي مختلف بلوغ SOA مسير مشابهي براي فرايند پذيرش SOA ارائه ميدهند؟
• آيا مسير عمومي براي پذيرش SOA وجود دارد؟

1 -2 اهداف تحقيق

سوالهاي بخش 1- 1 را ميتوان در سوال زير خلاصه كرد:

مدلهاي مختلف بلوغ معماري سرويس گرا چگونه فرايند پذيرش SOA را هدايت ميكنند؟

درك بهتر معماري سرويس گرا ميتواند در فهم و هدايت فرايند پذيرش SOA تاثير گذار باشد. از اين رو هدف تحقيق را ميتوان به دو گروه از اهداف تجزيه كرد:

1) مقدمه اي بر مدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا

a. تبيين مزايا و معايب مدلهاي بلئغ معماري سرويس گرا (بررسي شده در بخشهاي

3- 2 و 3-3)

b. معرفي دو مدل بلوغ SOA (بررسي شده در بخشهاي 3-4 و 3- 5)

2) ارتباط بين مدلهاي بلوغ مختلف معماري سرويس گرا

a. تبيين ارتباط بين دو مدل بلوغ معماري سرويس گرا از طريق شرح مدل بلوغ تركيبي معماري سروي گرا(CSOAMM)(بررسي شده در بخش 3-6) b. تبيين ارتباط بين مدلهاي بلوغ و مدل CMMI ( بررسي شده در بخش 3- 7) فصل اول مقدمه

1 -3 ساختار تحقيق

ساختار اين تحقيق در فصلهاي بعد به صورت زير است:

• فصل دوم: در اين فصل به بررسي مفاهيم بنيادي و ادبيات موضوع خواهيم پرداخت. مدل بلوغ قابليت در مهندسي نرم افزار، مفهوم معماري سرويس گرا و تعاريف مختلف ارائه شده براي اين معماري، دلايل استفاده از اين معماري، تعريف سرويس، ويژگيهاي سرويس، مفاهيم اصلي در معماري سرويس گرا، مزاياي معماري سرويس گرا، پروتوكل ها و استانداردهاي معماري سرويس گرا، روشهاي تحليل و طراحي معماري سرويس گرا، و همچنين چرخه حيات معماري سرويس گرا از مسائلي هستند كه در اين فصل مورد بررسي قرار گرفته اند.
• فصل سوم: در اين فصل به بررسي مدلهاي بلوغ مختلف معماري سرويس گرا خواهيم پرداخت. مدل بلوغ CMMI، مدل بلوغ SOAMM ، مدل بلوغ SIMM، مدل بلوغ CSOAMM، ارتباط بين مدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا و همچنين ارتباط مدلهاي بلوغ معماري سرويس گرا با مدل CMMI از مباحثي هستند كه در اين فصل مورد بررسي قرار گرفته اند.
• فصل چهارم: در اين فصل با بررسي و جمع بندي مطالب ذكر شده در فصلهاي گذشته، مراحل انجام تحقيق و محدوديتهايي كه در اين تحقيق وجود دارند را ذكر خواهيم نمود. همچنين نتايج و پيشنهادات براي انجام تحقيقات بعدي در اين زمينه ارائه شده است.

2 فصل دوم مفاهيم بنيادي

2-1 معماري سرويس گرا

با وجود رشد و توسعه سريع فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي، نيازمندي هاي سازمان ها نيز به سرعت در حال افزايش است. آنچه به عنوان راهكاري مناسب براي غلبه بر پيچيدگي هاي روز افزون سيستم هاي اطلاعاتي مطرح ميگردد، استفاده از معماري نرم افزاري مناسب در توسعه و پياده سازي نرم افزارها در اين قبيل سيستم ها است. معماري سرويس گرا رويكرد جديدي در دنياي نرم افزار است كه با رفع محدوديت ها و نواقص معماري هاي پيشين به عنوان بهترين گزينه در اين زمينه محسوب مي گردد. از نگاه IBM معماري سرويس گرا رهيافتي براي ساخت سيستم هاي توزيع شده است كه كاركردهاي نرم افزاري را در قالب سرويس ارائه مي كند (1). براي اينكه بتوانيم يك معماري سرويس گرا ايجاد كنيم به مجموعه اي از ارتباطات قابل توزيع و يك مسير ارتباطي سريع و يكپارچه نياز داريم كه اين قابليت ها با استفاده از ESB، فراهم شده است.ESB يك پلتفرم جامع است كه از استاندارد هاي سرويس هاي وب استفاده مي كند تا مجموعه متنوعي از ساختارهاي ارتباطي را روي چندين پروتكل انتقالي پشتيباني كند و قابليت هاي زيادي را براي معماري سرويس گرا فراهم كند (2).

2-1-1مقدمه