فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش

تعداد صفحات: 37

مقاله حاضر به بررسي اثرات ورزش حرفه اي بر جنبه هاي فردي و عمومي سلامتي و سياستگذاري و برنامه ريزي درباره آن پرداخته و لزوم توسعه راهكارهاي مختلف براي سرمايه گذاري در جهت گسترش ورزش حرفه اي را مورد بحث قرار مي دهد. چيزي كه بيش از همه مهم است توجه دست اندركاران و متوليان ورزش كشور به بعد ورزش حرفه اي است كه محور بحث را تشكيل مي دهد.

در جامعه ما فضاي حاكم بر ورزش به گونه اي است كه آنچه بيشتر در ذهن نقش مي بندد بعد قهرماني آن است. توجه بيش از اندازه به كسب مدال و مقام و از طريق آن دستيابي به ثروت، شهرت و اعتبار اجتماعي منجر به انديشه ماكياوليسم ورزشي خواهد شد.

در سال هاي اوليه پس از انقلاب به جنبه حرفه اي ورزش توجه زيادتري مي شد و ورزش قهرماني تقريباً ازدستور كار خارج شده و قهرمان پروري محكوم گرديد. رويكرد ورزش حرفه اي مقامات ورزش كشور را بر آن داشت تا اعلام كنند: «ورزش بايد در جهتي سوق داده شود كه ورزش قهرماني نتيجه و ثمره ورزش حرفه اي باشد» . اما در سال هاي اخير توجه به ورزش قهرماني بيش از هر چيز، نشان دهنده افراط و تفريطي است كه در عرصه ورزش دچار آن شده ايم و هنوز هم بيشترين تبليغات در جهت ورزش قهرماني به كار مي رود و برنامه مشخصي براي عمومي كردن ورزش اجرا نشده است.

فرهنگ ورزش حرفه اي در بين اقشار مختلف جامعه نياز به آموزش دارد. در اين راستا نقش دولت، رسانه هاي گروهي و متولي اصلي ورزش كشور يعني سازمان تربيت بدني نمود بيشتري پيدا مي كند. نگاهي به تأثير ورزش بر سلامتي جسماني و رواني و ميزان شركت افراد در ديگر كشورها نشان از اهميت آن در زندگي روزمره دارد. به نقل از فدراسيون ورزش هاي حرفه اي، بالغ بر ۵/۶ ميليون نفر از جمعيت كشور در ورزش حرفه اي شركت مي كنند كه اين ميزان تقريباً معادل ۱۰ درصد جمعيت كشور مي باشد. در حالي كه اين آمار دركشور استراليا ۵۲ درصد، در آلمان ،۵۰ دانمارك ،۴۵ نروژ ۴۱ و فرانسه ۳۵ درصد است. با توجه به اينكه فعاليت بدني مي تواند شرايط مطلوبي را براي اندام هاي بدن فراهم آورد و نيز موجب تكامل روحي انسان، افزايش اعتماد به نفس، داشتن روحيه همكاري و نوعدوستي مي شود؛ امر فوق بيانگر رغبت بيشتر مردم به ورزش و آگاهي از اثرات آن در ساير جوامع نسبت به كشور ماست.

سازمان بهداشت جهاني اعلام كرده است كه: فعاليت منظم خطر مرگ ناشي از بيماري هاي قلبي كه مسئول يك سوم مرگ و مير در جهان است را كاهش مي دهد؛ همچنين باعث كنترل وزن، كاهش فشار خون و تصلب شرايين مي شود و خطر ابتلا به ديابت نوع دو (۹۰ درصد موارد ديابت در جهان) و سرطان روده را كاهش مي دهد و حتي باعث جلوگيري از ابتلا به سرطان سينه در زنان مي شود.

دستيابي به اين شرايط نيازمند سياستگذاري و برنامه ريزي جامعي است و لزوم توسعه ورزش حرفه اي در اين جهت بيشتر احساس مي شود. براي اينكه مردم هرچه گسترده تر و به شكل حرفه اي ورزش كنند نياز به اقدامات اساسي دارد و بديهي است كه با فراهم شدن زمينه هاي لازم ورزش حرفه اي، براي همه اقشار مي توانيم به رشد ورزش قهرماني اميدوارتر باشيم.

يكي از دلايل توجه دولت ها به ورزش قهرماني درآمد اقتصادي آن مي باشد. همچنين جاذبه هاي ورزش قهرماني، بازاريابي و جذب تماشاچيان باعث مي شود كه اين شكل از ورزش مورد توجه بيشتر سازمان ها و ارگان هاي مختلف دولتي قرار بگيرد . ناگفته نماند كه اين سياست تنها مربوط به كشور ما نيست بلكه در ساير كشورها نيز اين نوع بينش كم و بيش وجود دارد. در استراليا و آمريكا مبالغ گزافي از بودجه عمومي به ورزش قهرماني اختصاص يافته است .

فرايند رقابت هاي ورزشي همواره موجب افتخار ملت ها بوده است. هر چند كه اغلب به نتايج چشم دوخته مي شود و واكنش هاي مردمي و حتي دولتي نسبت به منفي و يا مثبت بودن آنها كاملاً متفاوت است. البته در خلال اين گونه رقابت ها و يا در حاشيه آن، مواردي از هنجارشكني و كج روي ديده مي شود كه نگاهي گذرا بر آن داريم:

روند تجاري سازي ورزش قهرماني آن را از تعلق به ارزش هايي كه بر كيفيت هاي دروني ورزش تأكيد دارد و مروج اصلي شايسته سالاري است منحرف كرده و به وجوه خارجي آن كه توليد كالاي مورد تقاضاي بازار است، بها مي دهد چنين روند نادرستي، ارجمندي را از «فعاليت» و «تلاش» ورزش مي ستاند و شكل «نمايش» را بر همه شئون آن مسلط مي سازد و سيماي عمدتاً «سرگرم كننده» به آن مي دهد. در اين شرايط يك مسابقه عالي ورزشي به تدريج به يك برنامه تلويزيوني تبديل مي شود كه در آن دست اندركاران باشگاه و دلال هاي مربوطه، همچون بردگان تلاش نمايند. موارد متعدد ديگري از جمله دوپينگ، خشونت و قمار از آثار توجه بيش از حد به ورزش قهرماني است. آنچه دكتر جوهر چنگ رئيس سابق انجمن ورزش حرفه اي آسيا- اقيانوسيه در رابطه با تعادل بين ورزش قهرماني و حرفه اي مي گويد گفته هاي فوق را به چالش مي كشاند: «من به شدت تحت تأثير اين واقعيت هستم كه تجاري شدن ورزش بزرگترين سرگرم كننده زمان ماست و ممكن است بر ساختار ورزش به ميزاني كه خارج از درك امروز يا فردا و خارج از كنترل باشد، تأثير بگذارد. به اين دليل ما به ورزش حرفه اي به عنوان يك متعادل كننده نياز داريم. ما واقعاً بايد هماهنگي را در تلويزيون، مطبوعات و در رسانه هاي عمومي مشاهده كنيم. ما به ورزش حرفه اي، در بازي هايمان نيازمنديم و در پارك ها، جايي كه كارگران ما استراحت مي كنند، نه فقط در تلويزيون يا روزنامه ها و ديگر رسانه ها» .

ورزش حرفه اي ذاتاً درآمدزا نيست، در نتيجه دولت ها بايد با سياست هاي حمايتي براي گسترش آن اقدام كنند. ايجاد تعادل بين ورزش حرفه اي و قهرماني و نيز نقش دولت در قانون گذاري و توسعه ورزش از چالش هاي مشترك فراروي دولت ها به شمار مي رود. آنچه بيش از همه مشخص است دخالت فزاينده دولت ها در عرصه ورزش براي فراهم نمودن امكانات و اجرا يا هماهنگ كردن فعاليت هاست. حضور زنان، معلولان و افراد مسن در عرصه ورزش، نتيجه دخالت دولت ها و مديريت آنها بر ورزش است. البته اين دخالت ضرورت يك هماهنگي را بيان مي كند. اما آنچه مهم است حمايت دولت به عنوان نماينده افكار عمومي از ورزش حرفه اي است. ورزش قهرماني و حرفه اي به طور افراطي آن مي تواند منجر به توسعه ناسيوناليسم توليد شود. ايشبرگ ناسيوناليسم توليد را با ورزش قهرماني مرتبط ساخته و ادعا مي كند كه در صورت غلبه اين تفكر، كشور به عنوان واحد اقتصادي تلقي مي شود كه با ساير كشورها براي كسب سود بيشتر در رقابت است.

سياستگذاري در زمينه رشد و توسعه ورزش:

يكي از راه هاي تدوين اهداف سازمان هاي ورزشي توجه به سطوح مشاركتي افراد است. ميزان مشاركت افراد در سطوح مختلف ورزشي بر اهداف و سياست هاي يك سازمان اثرگذار است. شناسايي سطوح مشترك در ورزش به تشكيل سازمان هاي ورزشي متناسب با هر سطح كمك مي كند. علاوه بر اين در اهميت و اولويت بندي اهداف برنامه هاي ورزشي مفيد است. سطوح مشاركت فعال ورزش در جامعه را