فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش

تعداد صفحات: 31

حرکتپیادهطبیعیترین،قدیمیترینوضروریترینشکلجابجاییانساندرمحیطاست. پیادهرویدارایاهمیت اساسیدرادراکهویتفضایی،احساستعلقبهمحیطودریافتکیفیتهایمحیطیاست. چهرهشهربیشترازطریق گامزدندرفضایشهریاحساسمیشود. امایکیازنواقصعمدهشهرسازیمعاصرجهان،سرسپردگیبیشازحد آنبهنیازهایحرکتسوارهوغفلتازحفظوساماندهیفضاهایپیادهوحرکتپیادهاست. اینامریکیازعوامل کاهشکیفیتمحیطشهریوافولارزشهایاجتماعی،فرهنگیوبصریدرفضاهایشهریمحسوبمیشود. به عنوانواکنشوچارهجوییدربرابراینوضعدرطولدوسهدههگذشته،گرایشهاودیدگاههایجدیدیدرعرصه یادمیشود. حاصلاینجنبش،پیدایشو«جنبشپیادهگستری»شهرسازیجهانمطرحشدهاستکهازآنبهعنوان استکهامروزهبهعنوانشاخهایمستقلازبرنامهریزیوطراحی«برنامهریزیوطراحیپیاده»رواجرشتهجدید شهریبهحسابمیآید. درروالرایجشهرسازیایراننیز،نوعیغفلتوبیتوجهینسبتبهموضوعحرکتپیادهو همدرعرصهنظریوهمدرعرصهعملی،بهنحویبارزمشاهدهمیشود. بههمین«پیادهراهها»فضاهایپیادهیا دلیلپرداختنبهاینموضوعمیتواندبهشناختعمیقترمسائلشهرنشینیوشهرسازیکنونیوچارهجوییبرای بهسازیکیفیتفضاهایشهرییاریرساند.

به طور کلی در شهرسازی دوران باستان و قرون وسطی و حتی تا شروع انقلاب صنعتی، انسان معیار هر چیزی محسوب می شد. طول، عرض و ارتفاع گشودگی ها، تناسبات و فواصل در انطباق با اندازه های وی در نظر گرفته می شد.انسان، مبنا و مرجعی طبیعی برای طراحی شهرهای ما بود. آنچه از مطالعه ساخت شهرها بدست می آید، آن است که همواره شرایط آسایش و راحتی انسان پیاده در فضاهای شهر مد نظر بوده است. به طور خلاصه می توان گفت که موضوع برنامه ریزی و طراحی پیاده از اواخر دهه 40 در شهرها ی اروپا با شروع نوسازی های بعد از جنگ شکل جدی به خود گرفت بطوریکه می توان گفت، خیابان ها و فضاهای ویژه عابرین پیاده برای نخستین بار در شهرهای اروپا ایجاد شدند .اگرچه در بازسازی ویرانی های جنگ، خصلت تاریخی و فرهنگی برخی هلند و «استکهلم» از مراکز شهری از میان رفت ولی در همان زمان، نخستین تجربه های آزمایشی سوئد به وجود در شهرهای منطقه بی ترافیک در ایجاد آمد (مهدیزاده،15،1379). از اواخر دهه 1950 تا 1975 سیاست محدود «روتردام »کردن ترافیک و ایجاد ناحیه پیاده در تمام اروپا مطرح شد بطوریکه ممنوعیت ورود اتومبیل به نواحی تاریخی و تجاریخرد در اکثر شهرهای اروپا، شرح موضوع نوسازی و بهسازی محله های مسکونی، بهبود حمل و نقل و احیا ء فضاهای عمومی و طرح خیابان های پیاده در اولویت مسائل برنامه ریزی شهری قرار گرفت(آندره مایکل،2008). از دهه 1960 نیز ایجاد فضاهای پیاده به سایر نقاط دنیا مانند ایالات متحده گسترش پیدا کرد بطوریکه از در شهرهای امریکا به وجود آمد و مطالعات و اقدامات « خیابان پیاده» سال 1960 تا 1970 ، تعداد 150 گوناگون در جهت توسعه پیاده راه ها و گسترش فرهنگ پیاده روی و دوچرخه سواری به راه افتاد (مهندسان مشاور گذر راه، 221،1375).در چند دهة اخير با رويكرد نوين به شرايط عابران پياده و نوعي الهام پذيري از گذشتههاي پيش از ورود خودرو، مطالعات و فعاليتهاي گوناگوني در جهت احياي سهم پيادهها از فضاي شهري صورت گرفته است. در كشور ما نيز مطالعات و اقدامات اجرايي در اين راستا صورت گرفته ليكن به دليل ملاحظات بستر محيط، امكان تعميم نتايج به نقاط مختلف جغرافيايي محدود است.تا قبل از انقلاب صنعتي، اندازه، تناسبات و فواصل عناصر تشكيل دهنده شهر، بر مبناي مقياس انساني و الگوي جابجايي ها نيز براساس حركت فرد پياده بود . در واقع آستانه توانايي انسان براي جابجايي ، اندازه و فاصله بين مبادي و مقاصد سفر را تعيين مي كرد(مارشال،2005).با شروع انقلاب صنعتي و رشد وگسترش سريع شهرها و از طرفي ديگر اختراع خودرو و استفاده از آن، سرعت و راحتي در امر جابجايي افزايش يافت . با تقسيم بندي بافت هاي شهري بر مبناي اصول منطقه بندي و تفكيك كاربري ها براساس اهداف عملكردي، فاصله ها افزايش يافت .توليد انبوه خودرو و امكان استفاده بخش عمده اي از اقشار اجتماعي موجب تشديد اين پديده گرديد(سلطانی،1390).بخش عمده اي از مفهوم محتواي زندگی خیابان به عقيده جين جيكوبز در پياده روهاي آن نهفته است از نگاه او، اين پياده روهاي شلوغ و پر جنب و جوش هستند كه با فراهم آوردن عرصه روابط متقابل اجتماعي ، به مركز شهر معنا می بخشد(شوای،1375).شکی نیست كه جايگاه تردد پياده و دوچرخه در شهرسازي امروز ما كمرنگ شده است كه اين موضوع ناشي از عوامل متعددي همچون آشنايي ناكافي با آلترناتيوهاي جايگزين حمل و نقل خودرومبنا، دلبستگي به ضوابط و مقررات صلب و تصورات نادرست نظام برنامه ريزي و طراحي از نوع و كيفيت ترددها است. در اين ميان توجه به تفاوت بنيادين بين شرايط شهرهاي امروزي با شهرهاي گذشته مهم است. راه يافتن ، نخستين شيوة تكامل يافتة جابجايي براي هر فرد سالم به حساب می آید(معینی،1386).افراد با حركت پياده در محيط، درك تازهاي از پديدهها در مييابند و از آنها تأثير مي پذيرند، با آنها در تعامل قرار گرفته و توانايي تغيير را به دست ميآورند حال آنکه این محیط ،محیطی با رویکرد مدرن دینی اسلامی اباشد . شهر سلامی یکی از مظاهر تمدن اسلام است که در شکل‌گیری و استخوان‌بندی