فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش

تعداد صفحات: 94

فهرست مطالب

فصل اول:

چكيده

مقدمه

فصل دوم: سابقه تحقيق

2-1- سابقه تحقيق در ايران

2-2- سابقه تحقيق در جهان

فصل سوم: مواد و روشها

3-1- منطقه مورد مطالعه

3-1-1- موقعيت جغرافيائي تالاب

3-1-2- اقليم شناسي حوضه تالاب

3-1-2-1- بارندگي

3-1-2-2- تبخير

3-1-2-3- باد

3-1-2-4- دما

3-1-3- ويژگيهاي هيدرولوژيكي تالاب

3-1-4- ويژگيهاي ژئومرفولوژي تالاب

3-1-5- زمين شناسي وريخت شناسي و خاكها

3-1-6- تغذيه آبي تالاب

3-1-6-1- آبهاي زيرزميني

3-1-7- پوشش گياهي تالاب

3-1-8- پوشش جانوري تالاب

3-2- روش بررسي

فصل چهارم: نتايج

فصل پنجم: بحث و نتيجه گيري

5-1- بحث

5-2- نتيجه گيري

پيشنهادات

فهرست منابع

ضميمه

فهرست جداول

عناوين صفحه

جدول 4-1- ميانگين سالانه تعداد پرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران ايذه

جدول 4-2- ميانگين سالانه پرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران ايذه درسالهاي مختلف

جدول 4-3- شاخص هاي تنوع سالانه تنوع زيستي پرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران ايذه

بين سالهاي 85-82

فهرست اشكال

عناوين

شكل(3-1): نقشه موقعيت جغرافيائي تالاب ميانگران ايذه

شكل(3-2): نقشه وضعيت توپوگرافي برآورد شده تالاب ميانگران ايذه

شكل(3-3): نقشه ژئومرفولوژي تالاب ميانگران ايذه

شكل(3-4): نقشه مقطع زمين شناسي حوضه آبريز ايذه

شكل(3-5): نقشه شبكه هيدروگراف وآبگيرهاي حوضه آبريزايذه

شكل(3-6): نمونه صفحه نرم افزار Ecological Method شاخص هاي تنوع زيستي محاسبه شده اند

فهرست نمودارها

عناوين صفحه

نمودار4-1-تغييرات سالانه تعدادپرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران بين سالهاي 85-82

نمودار4-2-تغييرات سالانه تعدادپرندگان آبزي تالاب ميانگران بين سالهاي 85-82

نمودار4-3-تغييرات سالانه تعدادپرندگان كنارآبزي تالاب ميانگران بين سالهاي 85-82

نمودار4-4-تغييرات سالانه تعدادگونه هاي تالاب ميانگران بين سالهاي 85-82

نمودار4-5-تغييرات سالانه تعدادگونه هاي كنارآبزي تالاب ميانگران بين سالهاي 85-82

نمودار4-6-ميزان تراكم پرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران درهكتاربين سالهاي 85-82

نمودار4-7-ميانگين غناي گونه اي مارگالف درپرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-8-ميانگين غناي گونه اي منهينك درپرندگان زمستان گذرتالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-9-ميانگين تنوع گونه اي سيمپسون درپرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-10-ميانگين تنوع گونه اي شانون- وينردرپرندگان زمستان گذرتالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-11-ميانگين يكنواختي شانون- وينردرپرندگان زمستان گذرتالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-12-ميانگين غالبيت سيمپسون درپرندگان زمستان گذرتالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-13-ميانگين يكنواختي گونه اي سيمپسون درپرندگان زمستان گذرتالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-14-درصدفراواني پرندگان آبزي وكنارآبزي تالاب ميانگران طي سالهاي 85-82

نمودار4-15-درصدفراواني پرندگان آبزي تالاب ميانگران درسال82

نمودار4-16-درصدفراواني پرندگان آبزي تالاب ميانگران درسال83

نمودار4-17-درصدفراواني پرندگان آبزي تالاب ميانگران درسال84

نمودار4-18-درصدفراواني پرندگان آبزي تالاب ميانگران درسال 85

چكيده

تالاب ميانگران جزو يكي از تالاب هاي باارزش استان خوزستان از نظرتنوع،زيستگاه پرندگان محسوب مي شود. لذا اين مطالعه و تحقيق به منظور بررسي شاخص هاي تنوع و تراكم سالانه جمعيت پرندگان آبزي و كنارآبزي بين سالهاي 82 تا 85 انجام گرديد.طبق آمارهاي موجود جم‍‍‍‍‍عاً 56 گونه پرنده آبزي و كنارآبزي متعلق به 13 خانواده شناسايي شده است. در بين گونه هاي شناسايي شده بيشترين تعداد گونه به خانواده Anatidae تعلق دارد.فراواني نسبي گونه هاي پرندگان آبزي96٪ و فراواني نسبي گونه اي پرندگان كنار آبزي 4٪ مي باشد كه نشان دهنده مطلوبيت زيستگاهي براي پرندگان آبزي است.

از نظر شاخص هاي تنوع زيستي پرندگان زمستان گذر،سال 1385 با 28/3 بيشترين غناي مارگالف و566٪ شاخص غالبيت سيمپسون و سال1384با 775٪تنوع گونه اي سيمپسون93/2تنوع گونه اي شانون- وينر،171٪ يكنواختي سيمپسون و1 يكنواختي شانون – وينربا 207٪حداكثر غناي منهينك

را داراست. آمارها نشان ميدهد كه سال 1382 و1385تنوع و فراواني گونه هاي آبزي و كنار آبزي زياد بوده و بيانگر اين واقعيت است كه تاحدودي امنيت در منطقه حاكم است ،نظارت و كنترل مداوم واطلاع از وضعيت سلامتي پرندگان وجلوگيري از صيد وشكار بي رويه ازجمله كارها واقداماتي است كه ميتوان درمنطقه به منظور حفاظت از پرندگان آبزي وكنارآبزي انجام داد.

لغات كليدي:تالاب ميانگران،پرندگان آبزي وكنارآبزي،شاخص هاي تنوع زيستي،ايذه

مقدمه

تالاب ناحيه اي از مظاهر خدادادي است كه درروند پيدايش،خاك آن به وسيله آبهاي سطحي وزيرزميني به صورت اشباع درآمده وطي يك دوره كافي وشرايط عادي محيطي تشكيل شده و داراي توالي زيستي مي باشد . اين اكو سيستم داراي مجموعه اي از گياهان و جانوران ويژه است كه امكان سازگاري در چنين شرايط اكولوژيكي را دارد.

ازنظر تنوع زيستي تالابها كانونهاي حساسي هستند وارزشهاي چندجانبه دارد به همين سبب درچند دهه اخير توجه به حفاظت ومديريت تالابها در جهان افزايش يافته است بطوري كه مطالعه،حفاظت،مديريت،بهره برداري معقول از تالابها در اولويت بسياري از سازمانهاي ملي وبين المللي دولتي وغيردولتي NGO قرار گرفته است.

تالابها درشمار اكوسيستم هايي قراردارند كه درآنها تنوع زيستي از درجه اي بسيار بالا برخوردار است به همين دليل هنگامي كه تالابي از بين برود به موازات آن كل تنوع زيستي موجود در تالاب آسيب خواهند ديد.به اين مفهوم كه اجتماعات گياهي وجانوري وابسته به تالاب باتخريب تالاب نابود خواهد شد.تنوع گونه اي بالا در يك منطقه نشان دهنده قابليت بالاتر آن منطقه جهت جذب وحمايت از گونه ها،نسبت به ساير مناطق است،ازاين روحفظ شرايط موجود آن براي تداوم اين توانايي وهمچنين فراهم ساختن آن شرايط در ساير مناطق،از جمله تدابيرمديريتي است كه در مجموع ميتواند نقش وتوانايي تالاب را درحمايت از پرندگان به ويژه درفصل مهاجرت و زمستان گذراني نشان دهد كه دراين ميان شاخص هاي تنوع زيستي بسيار مهم اند.(3)

با توجه به آنكه تنوع زيستي ازموضوعات بسيارمهم فعلي دنيا درزمينه حفاظت ازحيات وحش است كه نقطۀ عطف آن نيزتشكيل كنوانسيون تنوع زيستي دركنفرانس سران زمين درسال 1992 ميلادي بوده است،لذامطالعات وتحقيقات دراين زمينه ميتواند بسيارحائزاهميت باشد.(1)

پرندگان آبزي وكنارآبزي به عنوان مهم ترين موجودات مناطق تالابي داراي ارزشهاي بسياري ازنظرزيبا شناختي ،تفرجي،اقتصادي،اجتماعي و...ميباشند.ازآنجا كه هرنوع پرنده به شرايط خاصي اززيستگاه خود با توجه به فاكتورهائي ازقبيل عمق آب،دما،پوشش گياهي،امنيت،وجود مواد غذايي وابسته است،لذا تنوع زيستگاهي آنها براي ما حائز اهميت است كه چنين تنوع زيستگاهي درتالابها موجود مي باشد.(7)

به همين سبب بررسي ومقايسه تراكم وتنوع پرندگان درچند سال مداوم در چنين زيستگاهي ميتواند به خوبي نمايانگر مطلوب يا نامطلوب بودن كيفيت زيستگاه وسايرشرايط زيستي لازم براي هر گونه باشد.(8)

پرندگان آبزي وكنارآبزي ازتالابها به عنوان محلي براي توليد مثل،پرريزان،استراحت حين مهاجرت وزمستان گذراني استفاده مي كنند،گونه هاي مختلف پرندگان به شرايط متفاوتي ازمنطقه علاقه مند بوده وبا آن سازگاري دارند به همين دليل هرتالاب بسته به خصوصيات اكولوژيكي خود نيازهاي تعداد محدودي ازپرندگان را فراهم مي آورد وتالابهاي مختلف ازنظرتركيب ونوع گونه ها،جمعيت هاي متفاوتي را به خود جذب مينمايد.

هزاران پرنده هر ساله،مسافت طولاني وغيرقابل باوري را برفراز آسمانها پرواز كرده وبدون اعتنا به مرزهاي انساني ازنظر جغرافيايي،مليت،نژاد،نظام كشورها وقوانين ومقررات خشك وغيرقابل انعطاف آنها كه حاصلي جزپراكندگي،دوري،بيگانگي وعداوت بر جاي نمي گذارد دردستجات فشرده ازنقطه اي به نقطه ديگر روي مي آورند وهر جائي را مناسب براي زيست خود يابند فرود مي آيند ومدتي را درآن به سر برده وچنان چه آن را مطلوب نيابند ترك نموده ودر جستجوي مكان مناسب تر ديگري به پرواز در مي آيند،وقتي زمان مهاجرت فرا رسد ديگر هيچ نيروئي ياراي بازداري آنها ازمهاجرت نيست،گوئي بقاء و راز حفظ تعادل زيستي آنها درمهاجرت نهفته است. تغييرات اقليمي،مبارزه با عوامل نا مساعد طبيعي، نياز به تغذيه بهتر، دسترسي به شرايط زيستي مناسب براي زادو ولد وديگر اعمال حياتي وبسياري ازعوامل آشكار وپنهان ديگر،آنها را به پرواز دسته جمعي وا مي دارد.

بافرارسيدن زمستان درنيمكره شمالي همه ساله تعداد كثيري ازپرندگان مهاجربه نيمكره جنوبي پرواز كرده تازمستان رادر هواي ملايم تالابهاي جنوبي به سرآورندودرفصل بهاردرمسيرعكس براي تخم گذاري وزادوولدبه عرضهاي شمالي روي مي آورند.پرندگان مهاجرتارسيدن زمستان درنيمكره شمالي كه داراي شرايط زيستي وتغذيه مناسب تري است باقي ميمانند.دراين مدت جوجه ها تحت مراقبت والدين خود قدرت پروازيافته وبارسيدن فصل سرما،مجدداً به طوردسته جمعي به نيمكره جنوبي به پرواز درمي آيندوحركت مهاجرتي پرندگان همچنان ادامه مي يابد.

تالاب ميانگران يكي ازمناطق زمستان گذراني پرندگان مهاجرمحسوب ميشودودربخش نيمكره شمالي قراردارد.اين تالاب جزو يكي از باارزش ترين تالابهاي استان خوزستان ازنظرتنوع،زيستگاه پرندگان محسوب ميشودكه متأسفانه درسالهاي اخيردرسطح وسيعي موردتجاوز وتخليه آب قرارگرفته است. انهدام تالاب بوسيله زهكشي وخارج كردن آب تالاب ودرنتيجه خشكانيدن وتبديل آنها به زمين كشاورزي و...اگرچه كاري بسيارساده است امادر عين حال ازدست دادن اثرات مادي ومعنوي آن پيامدهاي زيانباري نيز دربر خواهد داشت.انسان درعين حال كه عامل تخريب است درصورت هماهنگي با پتانسيل طبيعي زيست محيطي خود ميتواند عامل بهسازي نيز باشد.(2) بااين دلائل اين مطالعه بر روي تالاب ميانگران انتخاب شد.

اين پروژه بااهداف زير انجام گرفت:

1- تعيين شاخص هاي تراكم وتنوع پرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران

2- مقايسه شاخص هاي تراكم وتنوع پرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران بين سالهاي 82 تا 85

3- بررسي دلائل نوسانات شاخص هاي تنوع و تراكم پرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران در سالهاي مختلف

4- ارائه راهكارههاي حفاظتي و مديريتي در ارتباط با حفاظت از پرندگان زمستان گذر تالاب ميانگران