فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش

تعداد صفحات: 33

فهرست مطالب

آب انبارهاي استان قزوين 1

آب انبار سردار بزرگ 1

آب انبار سردار بزرگ2

علت ساخت آب انبار5

نگاهي به پيشينه آب انبار و مرمت آن6

مرمت اين آب انبار9

اقليم13

تهويه20

نحوه اجرا و نوع مصالح 23

منبع28

آب انبارهای استان قزوین

آب انبارسردار بزرگ

آب انبار سردار بزرگ شهر قزوین ، بزرگترین آب انبار تك گنبد ی ایران است و در خیابان راه آهن این شهر قرار دارد. بانیان این بنا " محمد حسن خان و محمد حسین خان سردار " از امرای فتحعلی شاه قاجار بودند. این آب انبار دارای سردری رفیع با قوس جناغی است . راه شیر آب انبار ، پنجاه پله سنگی دارد و برای دسترسی به آب باید دوازده و نیم متر پایین رفت. مخزن آب آن ، مربع شكل و به ابعاد تقریبی هفده متر است . مصالح به كار رفته در جرزهای آن ، شفته آهك با روكش ساروج (مخلوطی است از آهك و خاكستر یا ریگ كه در آب به مرور جذب انیدرید كربنیك كنند و آهكش به صورت سنگ آهك كه محكم و پایدار است در می آید و از آن در جهت ساختن بنا استفاده می كنند. )و قطر آنها در حدود سه متر است . گنبد عظیم آب انبار ، آجری و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار دارد و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا كف آب انبار، حدود 5/28 متر است . حجم مخزن این آب انبار سه هزار و ششصد متر مكعب است .

آب انبارسردار كوچك

این آب انبار مقابل مسجد و مدرسه سردار در خیابان تبریز شهر قزوین قرار دارد و از بناهای ساخته شده توسط برادران " سردار " از امرای فتحعلی شاه قاجار درسال 1229 هـ . ق است . سردر آب انبار، مزین به كاشی كاری و داخل ورودی آن دارای رسمی بندی و كتیبه ای از سنگ مرمر به خط نستعلیق است . راه شیرآب انبار سی و شش پله دارد . مخزن آب انبار به صورت مربع و به ابعاد تقریبی بیست متراست . در مركز این مربع ، ستون عظیمی با قطر چهار متر قرار دارد. پوشش آب انبار را چهار گنبد خفته تشكیل می دهند كه در مركز هر یك ، بخاركش كوچكی قرار دارد . گنجایش مخزن آب انبار ، حداكثر 3800 متر مكعب است و از این نظر بزرگ ترین آب انبار شهر محسوب می شود.

آب انبارآقا

آب انبار آقا از آثار دوره قاجاریه و نزدیك مسجد ی به همین نام در خیابان شهید انصاری شهر قزوین قرار دارد . این آب انبار دارای سردری مزین به كاشی معقلی و كاربندی است .

راه شیرِ آب انبار در حال حاضر دارای سی پله سنگی است و پایین ترین قسمت آن با كف كوچه ، 9/60 متر اختلاف سطح دارد . مخزن آب انبار به شكل مستطیل است و جرزهای آن با قطر تقریبی 2/20 متر ، از شفته آهك با روكش ساروج ساخته شده است . طاق مخزن آجری و گنجایش مخزن آن حدود هشتصد متر مكعب است .

آب انبار زنانه ی بازار

آب انبار زنانه بازار واقع در ضلع غربی مسجد النبی ، بزرگ ترین آب انبار بازار شهر قزوین است . بانی آن مرحوم " حاج ملا عبدالوهاب " از علمای بنام ( مشهور ) شهر و معاصر فتحعلی شاه است . سردر اصلی این آب انبار از بین رفته و از روی شواهد سردر آن در قطع كوچك وساده ، باز سازی شده است . راه شیرِ آب انبار دارای چهل و سه پله است و گنجایش 2350 متر مكعب آب را دارد . جرزهای آ ب انبار به قطر 1/60 متر از شفته آهك با روكش ساروج ساخته شده است . این آب انبار پنج بادگیر دارد كه همگی در پشت دیوارهای بازار و مسجد پنهان گشته اند .

آب انبار مسجد جامع ( خیابان )

آب انبار مسجد جامع در جلو خانِ مسجد جامع شهر قزوین واقع ، و بنابر كتیبه ورودی آن ، در زمان سلطنت " شا ه سلیمان صفوی " ساخته شده است .

سردر آب انبار دارای طرحی ساده و فاقد هرگونه تزیین است . راه شیرآب انبار دارای سی و هفت پله سنگی و مخزن آن گنجایش 1800 متر مكعب آب را دارد . جنس دیواره های آن از شفته آهك به قطر 40/2 متر است .

آب انبار حاج كاظم

این آب انبار در سال 1256 هـ . ق بنا و زیبا ترین آب انبار شهر قزوین محسوب می شود. آب انبار دارای سردری زیبا ، مزین به كاشی و طاق رسمی بندی و كتیبه سنگی است . راه شیر آب انبار دارای سی و سه پله با سقفی با قوس جناغی است. مخزن مستطیل شكل آب انبار با شفته آهك و آجر ساخته شده است . از ویژگی های دیگر این آب انبار ، وجود دو بادگیر به ارتفاع هشت متر با تزیینات كاشی كاری است . این آب انبار در انتهای خیابان تبریز قرار دارد .

آب انبار حكیم

آب انبار حكیم در انتهای بازارچه ی سپه شهر قزوین واقع ، و بانی آن " حاج میرزا آقای حكیم " است . این آب انبار دارای سردری زیبا با رسمی بندی است و در كتیبه آن ، تاریخ 1244هـ . ق آمده است . راه شیرِ آب انبار سی و پنج پله سنگی دارد . مخزن آب انبار از شفته آهك با روكش ساروج ساخته شده و گنجایش آ ن در حدود نهصد متر مكعب است . در مقابل سر در این آب انبار، سقاخانه ای هم زمان با آب انبار شكل گرفته است .

قزوين به علت دارا بودن ده ها آب انبار، به شهر آب انبارها شهرت يافته است. شيوه ساخت آب‌انبارهاي ايران، اين بناها را به جاذبه‌هاي گردشگري استان‌هايي تبديل كرده است كه از تعداد بسياري آب‌انبار برخوردارند.قزوين از جمله شهرهايي است كه به علت دارا بودن ده‌ها بناي آب‌انبار، به شهر آب‌انبارها شهرت يافته و در حال حاضر نيز به علت شيوه ساخت بي‌نظير آب‌انبارها در قزوين، اين بناها به عنوان مهمترين جاذبه‌هاي گردشگري اين استان به‌شمار مي‌روند.